Quercus
robur.
Carballo.
(Roble).
O carballo é común en toda Galicia. É unha especie en
regresión pola influencia humán, xa que foi, e inda é, sustituido polo piñeiro e o
eucalipto, de máis rápido crecemento. As beiras dalgúns ríos inda quedan algunhas
carballeiras fermosas. Estas árbores xa están nunha terceira liña do río.
O carballo é unha árbore de valor
mitolóxico en Galicia.
En Galicia hai moitos tipos de
carballos ou Quercos: Ilex, faginea, lusitánica, palustris, petraea, pyrenaica, robur,
rubra, occidentalis, suber (sobreira). De todos eles o máis común
e coñecido é o descrito nesta
ficha.
Na fotografía do autor da www, un
carballo con historia a beira do río Navea en Chandrexa de Queixa. Por
certo moi fermoso...a pesar dos anos....
Hai ríos onde os carballos son moi
comúns: o Ulla en Grés, o Arnego en Ponte Cabalos, o Lérez en Cerdedo, o Deva por riba de Arbo, etc. Actualmente, 2010. os carballos
galegos están a ter unha plaga que non sabemos como rematará, a chamada
"pulga do carballo".
Completo a ficha con datos do concurso "Tree
of the year" de febreiro de 2022,
que está de moda e xa participan 16
países. Tamén poño un carballo
monumental que hai no
pueblo de Calvos en Vilasouto (O Incio-Lugo).
Xuño 2023.
Características.
Saír.
CARACTERÍSTICAS
DO CARBALLO.
Saír.
NOME
CIENTÍFICO
A fotografía está sacada baixando
a Ponte Ermida no río Arnoia, preto de Cobas de Río.
Quercus robur L.
Clase: Anxiospermas
Orde: Fagales
Familia: Fagáceas.
Volver a
características |
Nome galego
Quercus robur en Chandrexa de
Queixa, Ourense.
A este carballo vou a chamarlle
"meu carballo"
e así será referenciado
nas fotografías que siguen...
Carballo. Roble.
Alvariño,
carballo branco, carballo verino, carvallo, rebolo alvar
Nota: cando o carballo é vello, grande e
groso chámase "carballa", por exemplo en Rairíz de veiga
chamase "Carballa da Rocha" o da fotografía que sigue:
Carballa.
Fotografía de Carlos G. Hervella
sacada dunha postal publicada polo "O Sil" prensa do Barco de
Valdeorras do que son socio.
Esta carballa ten máis de 500 anos, 33 metros de altura e un
grosos de máis de 8 metros.(820 cm.)
Volver a
características |
Nome
castelán
Roble albar.
Foto
do "meu carballo", en Chandrexa de Queixa, a
carón dun río único e moi mal tratado
últimamente, o río Navea ou Queixa.
Volver a
características
|
Dimensións:
A súa altura é moi variable dependendo
moito do lugar, hai exemplares baixos como o da fotografía anterior e moi
altos como o da fotografía seguinte. Pode pasar de 40 metros. Pode vivir
por riba dos 500 anos, podendo chegar ata os 1000 anos.
Realmente nesta fotografía figura
un trocillo de carballo, botaba por riba dos 15 metros. A fotografía
está sacada baixando a Ponte Ermida no río Arnoia, preto de Cobas de
Río.
Hai exemplares de ata 2 m. de diámetro (ou sexa
6,28 metros de perímetro),
como é o caso do de Antas de Ulla ( que por certo nono coñezo, é unha
cita que fan Marisa Castro, Luís Freire e Antonio Prunell no libro Guia
das árbores de Galicia).
Máis abaixo, no apartado de carballos
monumentais, cítase un carballo de 12 metros de perímetro no Pazo
de Cartelos en Carballedo.
Carballo en Carballedo (Lugo) de 35
metros e 12 metros de perímetro.
A fotografía está sacada baixando
a Ponte Ermida no río Arnoia, preto de Cobas de Río. Este era un carballo
normal sobre 2 metros de perímetro.
Volver a
características
|
Identificación:
A ficha está sacada do libro Guía das
árbores de Galicia de Henrique Niño Ricoi e Carlos Silvar de
Editorial Bahía. Un libro imprescindible si se quere recoñer as
árbores en Galicia.
O carballo seguramente é a arbore
máis coñecida en Galicia. Pódese atopar por tódolos lugares, o seu
tronco dereito, a cortiza grisácea, as follas caedizas, simples
alternas e membranosas; as flores o fruto que é un aquenio ovoide -
oblongo (chamadas landras ou belotas que tanto gustan os porcos do
país)) . Sin duda é unha das árbores máis
coñecidas.
O tronco é bastante característico. Grisáceo
liso ata os 20 anos e despois gretado, groso e parduzco, como o da
fotografía.
Fotografía do autor da www.
Este é o tronco do "meu carballo", por certo
sobre 5 metros aproximadamente.
O carballo pode vivir mil anos.
Follas do "meu carballo".
Follas simples, ovais e lobuladas (entre tres a cinco lóbulos
por banda) entre 10 a 12 cms. e 8 cm. de anchura.
Rematan
por riba de forma redondeada.
Na base rematan acorazonadas formando dous pequenos troziños; o
que se chama ou di base do limbo auriculada.
As landras ou belotas están unidas as ramas por un pedúnculo
longo, cousa que non pasa no rebolo (Quercus pyrenaica) e na carba
(Quercus petraea) que se poden confundir có carballo. Nestes as
landras non teñen apenas pedúnculo. O sea van directamente nas puntas das
ponlas.
Tamén o rebolo ou cerquiño ten as follas, o
envés, pilosas o que lle da un aspecto áspero o tacto.
De tódolos xeitos non é fácil distinguir os quercus. Ver este
link desta misma páxina www.
Formas de distinguir os quercus.
Os quercus en Galicia.
Volver a
características
|
Habitat
En Galicia o Quercus robur prefire os terreos
frescos sen grandes secas e por debaixo dos 1000 metros. de altitude.
Hai carballos por toda Galicia sobre todo pola parte das provincias da
Coruña, Lugo na súa parte occidental e todo Pontevedra. En Ourense tamén
na súa parte occidental. De tódolos xeitos cada día á súa distribución
faixe máis irregular debido as talas e os incendios.
O conxunto de carballos en Galicia
chámase Carballeira, dito dotro xeito un lugar poboado de carballos
chámase carballeira, tamén carballal ou touza.
As carballeiras e os
soutos ( que é un lugar poboado de castañeiros)
son do máis típico en Galicia.
Este carballo,
Quercus robur
atópase en Galicia ata
os 1000 metros. É bastante común en toda ela pero menos na zona alta da
Provincia de Ourense e Lugo, onde é máis común a variedade
Quercus
pyrenaica.
En Galicia hai moitos tipos de Quercos:
ilex
( chámase tamén aciñeira, atópase pola zona do Barco de
Valdeorras en Ourense e nas montañas de Ourense e Lugo xunto as de
Zamora e León) ,faginea ( atópase algún
exemplar por Triacastela e Samos e en Ourense en Verín e Xinzo de
Limia; chámase caxigo) , lusitanica ( no monte Pindo , preto de
Carnota, tamén se chama carballo enano), palustris
( carballo dos
pantanos que se atopa preto de Ourense ciudade) , petraea
( de follas máis grandes, vive no Caurel ( Lugo), tamén se
chama carba ou carballo albariño) , pyrenaica
( árbore autóctono, de follas case perennes e vive en
altitudes de ata 1700 m. por exemplo , atópase no invernadeiro en
Ourense, pola zona de Camba chámanlle cerquiño, rebolo ou carballo
negral) ,
rubra ( que é o carballo americano, que se está a usar nas
repoboacións xa que medra moito) , occidentalis
(
atópase sobre as zonas das rías galegas. Polo río Sil chega ata o
Bierzo, vese moito polo tanto nos vales fluvais. En galego fálase da
sobreira
ou corticeira e tamén do alcornoque, que non é máis que o Quercus
suber L. ou Quercus occidentalis Gay.).
Ver un resumen gráfico dos
tipos de quercos.
As sobreiras e aciñeiras son típicas de
Ourense, no cañón do Sil e chegan ata altura de Castro Caldelas. Hai
moitísimas na zona baixa do río Arnoia (están a cortarse moitas por
mor dunhas minicentrais que se están facendo na zona...)
Todos eles están perfectamente descritos e
documentados no libro Guia das
árbores de Galicia de Henrique Niño
Ricoi e
Carlos Silvar.
De todos eles o máis común é o descrito nesta
ficha.
Volver a
características
|
As flores e o froito:
As flores son moi pouco
aparentes. As masculinas, amarelas e as femininas de cor parda. Na
fotografía (da que descoñezo o autor) vense as dúas flores. Por certo
que no carballo conviven as flores masculinas e femininas o mesmo tempo.
As flores femininas están mismo
no nacemento da folla. Nas axilas das follas.
Florece nos meses de febreiro a
marzo.
Na fotografía vense as flores
masculinas (parecen pompós) , moitas, e algunha feminina de cor
marrón.
Mellor neste dibuxo de Calros Silvar, do seu
libro sensacional "El roble"
Aquí
vense moi ben as diferencias.
O fruto que é un aquenio ovoide -
oblongo. Chámase landra ou belota, tamén mazá de cuco, e mide entre 3-4 cms de longas e
1,5 a 2 cms. de ancho. Preséntase sobre un
pedúnculo máis ou menos longo (4-8 cm) e cunha cúpula escamosa.
A cúpula cubre menos da mitade.
As landras aparecen en grupiños de dúas ou tres. Moitas veces teñen
landras que non creceron de todo, como as que se ven na fotografía.
Florece en abril e maio e da froito
no outono , son as famosas landras ou belotas, que leva unha cúpula que
cubre menos da mitade.
Algo especial dos carballos son os bugallos,
tamén chamados carrabouxos (en Ourense),
cocas, bullacas, mazacucas e outros nomes.
Observar os bugallos (bolas que se forman o redor dos ovos e
larvas dun insecto parásito do carballo, tamén se chaman carrabouxos
entre outros nomes) do meu carballo. Esta fotografía está sacada no 2005 en maio.
Bugallos, carrabouxo, cocas, bullacas,
mazacucas...
Descoñezo o autor da fotografía.
Os bugallos son pois
reaccións da árbore os parásitos, ou
bacterias, esta reacción ben en función do
parásito, normalmente é unha avispilla ou un
insecto que pon os ovos. A árbore reacciona,
según moita xente inducido polo propio
parásito que prepara a súa cama por decir
dalgún xeito; outros dicen que a árbore así
aisla o parásito para que non medre noutros
lugares da árbore. Como sexa o fenómeno é
extraordinario e o final temos os bugallos.
Estos poden ser de distintos tipos.
Outro tipo de bugallos. Descoñezo o autor da
fotografía.
Outro tipo de bugallos. Descoñezo o autor da
fotografía.
A cada insecto o carballo fai un
bugallo, hai varios tipos.
Outro tipo
de bugallo. Foto do libro "As
árbores de Galiza", de Adela Leiro e
outros.
O bugallo por dentro normalmente ten o ovo,
ou xa naceu o bicho ou xa marchou. Descoñezo
o autor da fotografía.
Nesta fotografía da Xunta de Galicia
vense diversos estadios dun bugallo.
Descoñezo o autor da fotografía e do
dibuxo.
Ampliar cousa sobre os bugallos neste link.
--o--
É famosa esta estrofa
de Antonio Fraguas, ó que se lle dedica O
día das Letras Galegas de 2019.
Non
che hai como o carballo
dá
catro clases de fruto:
dá
cocas e bugalliños,
landras e mazás de cuco.
Nota: algúns deles como as mazás de cuco, as
cocas e as landras cómense en determinados
estadios, o bugalliño dudo moito...pero
bueno...
Volver a
características
|
O tronco e a súa
madeira:
A casca da árbore é lisa e gris
nos primeiros anos. Prácticamente ate os vinte anos.
Logo empezan a sairlle fendeduras
e cambia a cor a parda.
Nos troncos vellos aparecen
moitas fendiduras.
A madeira é de cor crara, tirando
a rosada e moi dura.
Densidade |
Moderadamente pesada.
|
Utilización |
É a madeira máis valiosa e dura para carpintería, por exemplos
para portas. Moi utilizada para facer mobles. Tamén utilizada en construcción naval, travesas, etc.
Parqués.
Toneis
etc. |
A
variedade americana é máis oscura:
Volver a
características
|
Interés:
A súa madeira é dura é de moi boa
calidade e de dificil putrefación, mesmo na auga, polo que foi usada
para a construcción naval, doelas dos bocois, etc.
Debido a que aguanta moitísimo a
humidade e os cambios de clima, foi usada esta madeira na fabricación de
pipas e bocois, ademáis fai que saiba mellor os viños que se fan nos
bocois ou pipas de roble.
Tamén se utiliza en carpintería e
abanistería. En tempos para a fabricación das travesas do ferrocarril
( hoxe son de cemento armado). Nas casas metíanse para trabes, puntós
e taboas para o piso ( inda se siguen metendo).
A leña do roble ten un alto poder
calorífico ( carbón).
A cortiza contén taninos de utilidade
para curtir peles e posúe propiedades astrinxentes.
Do carballo para a mediciña popular utilízase todo: a
cortiza dos troncos novos como os bugallos polo seu elevado contido de
taninos, sobre todo o tanino gálico. Os bugallos, que xa está dito que
son excrecencias provocadas por un insecto himenóptero e a corteza poseen
accións astrinxentes, antidiarreicas e hemostáticas. As infusións úsanse
para hemoraxias internas. En uso tópico vale para todo:
queimaduras, ecemas, farinxite e hemorroides.
O carballo tamén foi usado antiguamente para o curtido
de peles, como xa está dito.
Casi nada...
Volver a
características
|
As
carballeiras:
Dende logo as Carballeiras están pretos dos ríos,
inda que no sexan características dos mesmos. ( A Carballeira de Gres
no río Ulla é famosísima e preciosa).
A Carballeira en Galicia e algo mais cun conxunto
de árbores..."Ei carballeira, o que me dé un pau doulle
un peso, e sí é de carballo trinta reás....." dito típico
de Graices , preto da Peroxa.
En algúns lugares os bosques de
carballos tamén se chaman touzas e carballal ( por exemplo en Camba (
ourense)). Tamén Carballedo e Carballidos.
Os romanos chamánbanlle os
lugares onde había carballeiras Lucus, precisamente o nome de Lugo que
ven desta palabra fai referencia a lugares onde había carballos. Parece
lóxico pensar que en Lugo houbese un bosque sagrado ou algo similar.
En Galicia hai carballeiras en tódolos concellos,
moitas delas moi famosas, como:
Carballeira de Santa Susana en Santiago de
Compostela.
Carballeira de Caldas de Reis, con máis de 200
carballos de tódalas idades.
Carballeira de Grés no río Ulla.
Outras moitas como a de San Xusto en Cotobade, a
de Ponte Cabalos no río Arnego, a de Berdegaias no río Albarellos e tantas e tantas famosas...
O carballo é común en toda Galicia. É unha especie en
regresión pola influencia humán, xa que foi e inda é sustituida polo piñeiro e o
eucalipto de máis rápido crecemento.
Nesta fotografía vese "O meu
carballo" que está situado nun prado a carón do río Queixa moi preto do
pobo de Taboazas. É unha auténtica marabilla. Por certo ese día había
moitas abrotias no prado.
Ademais ten un fillo a carón. Moi a
beira.
Nesta fotografía vese o fillo a
esquerda e o pai a dereita, a perpectiva non dice como son...
Outra vista.
Máis cerca. O pai.
O tronco do pai.
Este carballo seguro que pasa dos 50
anos con moito...
Outra
vista do "meu carballo".
Outra
Carballeira famosa en Lobios
Fotografía da
carballeira da Nosa Señora do Xurés en Lobios.
Maio de 2023.
Dende este
lugar, ao que se chega cunha estrada ben
complicada, hai unha vista marabillosa de toda a serra,
o val do río Caldo e o encoro de Lindoso co
río Limia. A vista chega ata Entrimo e
Castro Leboreiro. Merece a pena subir.
Por certo na
fotografía vese unha moza abrazada a un carballo
enorme e moi lonxevo; seguro que a árbore lle gusta o
xesto.
Decir que esta
moza e a señora que aparece a dereita son dous
seres moi queridos polo que escribe.
Mándolle moitos
bicos as dúas...
A
tradición remóntase a 1454, casi nada.
Ver este link
Máis
cousas importantes dos carballos:
Carballo do Pazo de Cartelos (Carballedo - Lugo) que ten 35 metros e chega
a 12 metros de perímetro. Seica ten máis
de quinientos anos.
Outra
curiosidade: a sombra do carballo e do piñeiro
dicen que é boa, a do castiñeiro seica non é boa
xa que é húmida e fría, e a da nogueira dicen
que é enfermiza.
O
carballo considérase en Galicia unha árbore
sagrada xunto coas aciñeiras e os bidueiros.
Inda
hoxe as parellas comprométense debaixo dun
carballo, e hai a costume de facer votos debaixo
dun carballo despois da voda.
A súa
presencia na toponimia en Galicia demostra a
importancia do carballo, así por exemplo
Carballo, Carballedo, Carballeda e Carballiño.
A súa
importancia na alimentación é típica, as landras
son alimentos especiais dos porcos. Dicen que na
prehistoria as landras servían de alimento as
persoas, seguro que sí.
Volver a
características
|
A carballeira de Grés no Ulla:
Fotografía do autor da www. Setembro 2000.
Hai moitas carballeiras en Galicia,
como xa está dito, eu
diría centos, todas son fermosas. A mín chamoume a atención unha que
está preto dun río sensacional, o río Ulla. Unha carballeira que
está formando unha ínsua , unha marabilla. Trátase da
carballeira
de Gres en Vila de Cruces, Pontevedra. Merece a pena
visitala. A carballeira está na ínsua de San Ramón. Nese lugar o río
Ulla ten varias ínsuas que están comunicadas por
por pasos ou pondras. No dibuxo están as ínsuas
de San Ramón, ínsua da praia, a de Pachín e a
Insua dos namorados.
Dibuxo da ínsuas de Gres. Na de
San Ramón, a primeira que se accede dende a parte ezquerda do río é onde está
a carballeira. Ten palco, barbacoa, asientos, etc.
O Can de Adolfo Villar. Fotografía do autor da www.
Setembro 2000.
Nesta carballeira, ensinoume
Adolfo
Villar Donato ( dende estas liñas, moitas gracias e un saúdo) ,
moitas cousas un día de setembro do 2000. Un home que se ve, leva no
sangue a fermosura deste lugar paradísíaco. Entre as moitas cousas
esta cabeza de can nun dos carballos centenarios que hai neste lugar.
¡¡¡ Hai que ir a Gres e ver esta carballeira e as ínsuas do Ulla
!!!. ¡¡ Incríbles!!.
Monolito dedicado a Adolfo Villar por
detrás do carballo que cando eu o coñecín tiña o seu can e hoxe
tamén ten as súas cinzas. D.E.P. amigo...
Engadido en agosto de 2012:
fixen unha visita a esta carballeira e atopeime que Adolfo Villar
Donato morrera, precisamente ten un monolito dedicado, por detrás
deste carballo onde están escondidas a súas cinzas. Descanse en paz
este home que tiven a sorte de coñecer un día de setembro de 2000.
Adolfo morreu no ano 2004 e na ínsua hai un monolito-dedicatoria para
lembrarse deste gran home "De moitos oficios, home de ben, amante da
natureza, coidador voluntario da ínsua, e veciño exemplar". Ver máis
abaixo a miña dedicatoria xunto coas fotografías que saquei aquel día de
setembro do 2000 e noutras ocasións.
Mapa da zona. Carballeira de Gres en Ponte Ledesma.
Fotografía dunha parte desta Carballeira. O lugar é único.
Carballeira de Gres, na insua do río Ulla. Un ramal do Ulla
vese a dereita. As fotografías son do
ano 2000-2002 e 2012.
Fotografías da Carballeira de Grés no río Ulla. A miña homenaxe a Adolfo
Villar Donato
Das ínsuas tamén teño outras
fotografías dunhas poldras noutro
lugar desta www.
Sobre estas ínsuas , os traballos de
Adolfo e outras cousas interesantes
hai un link que merece a pena.
Volver a
características
|
Carballos monumentais:
Fotografía de Enrique Touriño
Nesta fotografía aparece o carballo
de Santa Margarida de Mourente en Pontevedra.
No texto, que se debe a Francisco de
Ana Magán, que acompaña a fotografía, faise referencia o que supón o
carballo en Galicia: "Esta especie arbórea sempre tivo un valor
mitolóxico para o pobo galego. As súas formacións ou matas chámanse
carballeiras. En moitos casos estas árbores señeiras o pe das ermidas
son o punto de unión entre os ancestrais cultos pagáns e a posterior
cristanización dos mesmos...."
Este carballo é bastante famoso
en Galicia xa que debaixo desta árbore seica se xura o amor eterno,
entre outras cousas. Dende logo o carballo é curioso xa que está torto e
ten unha parte seca, pero a outra é a primeira que bota follas e a
última que as perde.
Este carballo xa o menciona Frai
Martín Sarmiento no ano 1735, xa naqueles anos falaba da súa
lonxetividade polo tanto debe ter hoxe moitos, moitísimos anos.
Nota: a fotografía e parte de texto está sacada dun
calendario editado por Cementos Cosmos no ano 2004. Autor da foto
Enrique Touriño. O texto é de Francisco de Ana Magán.
----------------------
En Galicia hai moitos carballos de moitos anos e moita
altura como o do Pazo de Cartelos (Carballedo - Lugo) que ten 35 metros e chega
a 12 metros de perímetro. É un dos máis altos de Galicia e está considerado
o de maior edade, posiblemente supere os 500 anos.
Hai un dato curioso: no ano 1984 o ciclón Hortesia
derribou unha póla deste carballo e seica analizada tiña sobre 800 anos.
Desto pode deducirse que o carballo ten por riba dos 1.500 anos o que o
podería situar como o maior do mundo. De tódolos xeitos xa se ve, que
depende de onde se tome a información.
Outra fotografía sacada do video sensacional "Corpos
Arbóreos" de Andrés Victorero.
Hai outro dato curioso sobre esta árbore: no ano 1932
foi vendida esta árbore e outras para facer travesas para o ferrocaril
que viña de Benavente ata Galicia, o dono Luis Taboada vendeu en oito
millóns de pesetas (que era moitísimo diñeiro) toda a finca. Pero o dono
no momento de cerrar o trato non quiso vender e témoslle que estar
agradecidos. Este conto está sacada do video
"Corpos arbóreos" de Andrés
Victorero. A fotografía está tomada do libro
"Árbores de Galiza" de
Adela leiro Lois, e varios e publicado
no 2006 por A Nosa Terra. No libro aparecen moitos máis carballos
famosos. Merece a pena o libro.
------------------------------
Tamén é famoso o Carballo de San Antón en Carballo (A
Coruña)
Deste carballo falan moitas milagres, tanto para buscar o gando que
se perde como por medio de pedras que se tiran os ocos da árbore
conseguir un bon marido. Ten máis de catrocentos anos, un perímetro de 7 metros e 5 metros de
altura. A fotografía está sacada do video
"Corpos arbóreos" de Andrés
Victorero.
Volver a
características
|
O carballo como árbore máxica:
"O carballo é unha
árbore máxica e lexendaria.
A máis
grande, a máis forte, a árbore dos deuses. Era a árbore preferida de
Zeus. Plinio di que os carballos precederon ós homes na creación.
Segundo os celtas tódalas xuntanzas importantes para un pobo, debían ter
lugar baixo dun carballo. O culto desta árbore era como o culto ó fogar.
Tamén o visco de carballo era recollido cunha grande cerimonia polos
druidas, que logo da maceración, repartían esta 'auga lustral' para
sanar enfermidades e protexer dos males".
Texto
recollido nesta www.
Tamén recollo estos
datos, parécenme moi interesantes,
deste link:
Aplicaciones mágicas: El Duir,
como lo llamaban los antiguos celtas, regía el período
comprendido entre el 17 de abril y el 14 de mayo. En el
calendario y alfabeto Ogham correspondía
a la letra D. Existen multitud de mitos asociados a este árbol,
que se ha convertido en un símbolo de la dureza, la resistencia
y la fiabilidad. Los antiguos celtas lo tenían en un lugar de
honor, de hecho, la palabra "Druida", etimológicamente,
significaba en gaélico "el que observa el roble", ya que estos
árboles eran la fuente de inspiración de los hombres y mujeres
sagrados, y en muchas ocasiones, las reuniones mágicas se
celebraban alrededor de un roble. Los espíritus que habitan los
robles son las "Dríadas".
Un mito celta dice que el "rey roble" rige en la mitad luminosa
del año, mientras que el "rey acebo" lo hace en la parte oscura.
Forma parte de la tríada de árboles consagrada a las hadas:
"Roble, Fresno y Espino" y se dice que, en los lugares en los
que se pueden ver estos tres árboles juntos, con un poco de
suerte, se pueden ver hadas.
Empléense sus hojas para purificar y sus bellotas para atraer la
buena suerte. Se dice que, si se atrapa al vuelo una hoja de
roble antes de que caiga al suelo, no se pasarán resfriados
durante ese invierno. No lo hemos constatado, pero por probar...
Ver tamén o que aparece neste
link sobre o carballo.
Ollo que en Galicia hai un
carballo que se emborracha todos os anos.
Ver este
apartado.
Volver a
características
|
Links sobre o Carballo:
O
carballo.
Roble.
Pps (PowerPoint) feito por
Adela Leiro e Mon Daporta. Sensacional.
Volver a
características
Bibliografía:
Nota: a información anterior está sacada
de dous libros sensacionais, o de Marisa Castro, Luís Freire e Antonio Prunell,
Guia das árbores de Galicia
e
o de Guía das árbores de Galicia.
de Henrique Niño Ricoi.
Carlos Silvar.
Tamén saquei cousas do libro "Guía de
plantas medicinais de Galicia" de Antonio Rigueiro e varios de editorial
Galaxia.
Tamén saquei cousas do libro "Árbores
de Galiza" de Adela Leiro Lois e outros. de editorial
A nosa Terra. 2006.
Volver a
características
Saír.
O
carballo no inverno: fotos
Este carballo e outros están
nunha pequena carballeira que rodea a Ermida do Xurés en Lobios. Por
certo na carballeira hai seis carballos moi grandes e de moitos
anos, un é este da fotografía. A fotografía
é do 19/01/2008.
Outra vista da ermita do Xurés.
Por certo que dende a beira da ermida vese unha paisaxe única e
marabillosa coa Serra de Santa Eufemia e o Val de Río Caldo; máis
o lonxe o encoro de Lindoso e a Serra de leboreiro e os montes do Quinxo.
Merece a pena visitar esta ermida.
Volver a
características
FOTOGRAFÍAS
Carballo de Cartelos, seguramente o maior
de Galicia. Ten unha altura de 35 metros e un perímetro de 12
metros. Está no Pazo lugués de Cartelos, preto da Barrela. A
fotografía é de Grobas.
Carballo o pe do río Deva, por riba de arbo en Pontevedra.
Neste río hai auténticos exemplares. Fotografía do autor da web. A fotografía
non mostra ben o exemplar, volverei a sacala.
Carballa da Rocha. Rairiz de Veiga. Ourense. Fotografía
de O Sil, Carlos G. Hervella.
Esta carballa ten máis de 500 anos,
33 metros de altura e un grosor de máis de 8 metros.(820
cm.)
Volver a
características
O carballo e o
viño
Este é o
carballo de Pelete. O único carballo do mundo que se
emborracha tódolos anos co mellor viño do Ribeiro.
Abaixo explico de onde saquei
a fotografía que non é miña.
Pois sí que é certo. O carballo de
Pelete está na Lama en Pontevedra, seica ten uns quinientos anos e
tódolos anos se emborracha na romería dos Remedios. Os romeiros van polo
mellor viño posible o Ribeiro e mercan, por exemplo este ano sobre 1.500
litros de viño. O viño tense un tempo no Suído esperando o día da festa.
Despois de bendecir o viño a primeira
xarra sempre é para o carballo.
Aquí se demostra, como lle
dan a primeira taza. Descoñezo o autor da fotografía. Xa sabe, si
quere figurar aquí que me escriba o
meu email. Con moito gusto
porei o nome.
Esta festa data xa no século XVIII
onde os romeiros iban en mulas o Ribeiro buscar o mellor viño. Contan que polo lugar pasaban os arrieiros
transportando o viño do Ribeiro. Nunha ocasión, un cabalo propinou unha
couce ao fillo dun deses arrieiros e estivo moi grave. O pai ofreceu
entón á Virxe dos Remedios, que alí se venera, que se o seu fillo
curábase, todos os anos regalaría unha pipa de viño en agradecemento á
súa intercesión. E asi pasou...
Seguramente o arrieiro morreu pero
seguiu a tradición do viño...
A festa faise no lugar nos primeiros
días de setembro.
"O vermello brebaxe
mollará por dentro e por fora aos que se atrevan a asomarse pola zona
que deben ir vestidos con «vaqueiros vellos e cunhas camiseta da festa
do Pelete que se poden mercar no recinto por sete euros», segundo unha
veciña da parroquia"
Na festa dende logo non falta o viño, o pulpo e
a carne. Descoñezo o autor da fotografía.
Ver
este link onde o Carballo de Pelete figura como árbore senlleira que
pertence ao Patrimonio galego.
Outra fotografía do carballo de Pelete.
A primeira fotografía do carballo de Pelete,
está sacada do
video "Corpos Arbóreos" de
Andrés Victorero. Merece a pena ver o video.
Hai
tamén un libro.
Volver a
características
A pulga do
carballo
|
|
|
|
As follas póllense así... |
Esta é a pulga do carballo. |
Este é a larva do gusano |
A altica comendo. |
Noticia de abril do 2010
A Altica é en realidade a Altica
quercetorum, a pulga do carballo, e
trátase dun insecto que pega coas follas dos carballos e produce
un debilitamento tal que cambia o cor das follas e pode
debilitar as raíces da árbore e mesmo morrer.
A Altica está sendo moi forte, a súa
incidencia nos carballos, en Ourense e Lugo,
concretamente en Ourense pola zona de Sandiás, Vilar de Santos,
Rairiz de Veiga, Xinzo, Sarreaus, Trasmiras, A Merca,, Barbadas.
Tamén San Cibrao das Viñas, Celanova e Ourense xunto a cartelle
e a Bola. En Ourense hai máis de 5000 Ha afectadas.
En Lugo está facendo estragos no Incio,
Sober, Pobla de Brollón, Bóveda, Saviñao, Ribas do Sil, Quiroga
e Chantada.
Sobre o seu tratamento hai moita controversia
xa que os pesticidas que se utilizan poden dañar terriblemente a
fauna.
A plaga ten unha alta incidencia no Miño
Medio, pero tamén no Limia e no Arnoia.
Volver a
características
O Carballo
de Calvos-Vilasouto.
O Incio-Lugo
Poño unhas
fotografías deste carballo que realmente é
marabilloso, está perfectamente conservado e sin
lugar a dúbidas é senlleiro, como podedes ver
nas fotografías.
Está nun
lugar do pueblo de Calvos, na parroquia
de Vilasouto, no concello de O Incio en Lugo.
Galicia. España.
Simplemente poño unhas
fotografías deste sensacional carballo:
Dende logo é impresionante.
O tronco tamén chama a atención.
Outra fotografía deste carballo que
ten méritos para figurar na miña filla de árbores.
"Carballo de Calvos-Vilasouto"
Volver a
características |
|