Nome científico:

Equus caballus. (Linnaeus 1758)

Clasificación:

 

Reino : animalia

Filo: Chordata

Clase: Mammalia

Orden: Perissodactyla.

Familia: equidae

Xénero: Equus

Especie: E. caballus.

 

Ir a características

Nome galego:

Fotografía sacada da páxina web sobre o Cabalo galego de pura raza. Páxina oficial.

Cabalo galego de monte.

Cabalo de Pura Raza Galega.

Tamén os nomes de : cabalo do país, faca galega, faca galizana. (Que son incorrectos)

Chámanse Garañóns os cabalos que son os sementais ou xefes da manada..

Fotografía sacada da páxina web sobre o Cabalo galego de pura raza. Páxina oficial.

Un pouco de historia:

O cabalo de pura raza galega, posiblemente sexa unha das razas máis antigas da Península Ibérica. É ademais, a única raza equina autóctona de Galicia.

Durante milleiros de anos foi utilizado como sustento alimenticio do home, posteriormente foi usado durante séculos como cabalo de guerra, e durante os tempos de paz, axudou nas labores agrícolas, pasando a formar parte do acervo natural, cultural, social, medioambiental e histórico da nosa terra.

Posiblemente descenda dos cabalos salvaxes prehistóricos traídos polos celtas, chegando ós nosos días máis ou menos mestiza.

"Os testemuños máis antigos que se conservan da presenza de poboacións de équidos en Galicia atópanse en representacións rupestes na área de Sabucedo, a diadema de Ribadeo, onde aparecen cabalos montados xunto a crías e guerreiros, e os petróglifos de Viladesuso, con representacións de carros tirados por cabalos e Campolameiro, na Sierra do Grove, datados do período da Idade de Bronce do 2500 a. C. ao 2000 a. C.

Hai unha teoría sobre a orixe do cabalo galego de pura raza que  sostén que foron os pobos celtas chegados ao norte da península Ibérica cara ao século VII a. C. e século VIN a. C. quen introduciron un espécime domesticado de pónei, de cabeza pequena e orellas curtas, grupa forte, e pelo basto de cor escura. A eles refírense autores clásicos ou da época medieval da Reconquista, onde a cría cabalar asociouse fortemente á actividade colonizadora dos mosteiros establecidos durante o século X e século XI.."

 

A diverxencia co tronco inicial tamén se debeu ás diferentes condicións ambientais e presión humana á que se puideron ver sometidos ó longo dos séculos. Polo que podemos decir, que se ben hoxe en día hai distintas poboacións equinas procedentes dese tronco común, o Celta (derivados da adaptación ás circunstancias que lles tocou vivir), tamén é correcto afirmar que todos eles conservan peculiaridades que as asimilan, e que nos permite dicir que se engloban dentro da raza coñecida como Cabalo de Pura Raza Galega.

Os cabalos do tipo da Serra da Grova son animais que se conservan nun maior estado de pureza, sen cruzamentos con outras razas foráneas.

O cabalo de pura raza galega, tamén coñecido como cabalo do país, está na actualidade en perigo de extinción. Como medida para protexelos, a Consellería de Política Agroalimentaria e Desenvolvemento Rural estableceu o Libro Xenealóxico do Cabalo Galego de Monte (1998), para levar un control mediante o rexistro destes animais.
 

Ir a características

Nome castelán:

Caballo

Tamén estos nomes: caballo galaico, caballo gallego de monte, faca gallega, pony gallego. (son incorrectos).

Ir a características

Cabalo de pura raza galega.

Pura raza cabalo galego.

As fotografías que uso e moita información atópase no link anterior, que é o link oficial do Cabalo de Pura Raza Galega.

Para ver as características deste cabalo pulsar: Cabalo de Pura Raza Galega , onde se ve con detalle a ficha anterior e as súas características.

Ir a características

Dimensións:

O Cabalo galego é un Equus caballus do cal este é unha raza característica nosa.

Nesta www decir únicamente que o cabalo galego é un animal cunha alzada de  1,20 m. a 1,40 m  e un peso moi variable entre  165kg. a 300kg.

 As femias son de formas máis lixeiras e esbeltas. As cores van dende castaño ata negro.

Son animales excepcionalmente recios, vigorosos, resistentes á fatiga e de gran fortaleza física, frugais na súa alimentación, adaptados ó monte baixo e ó sotobosque de Galicia.

Ir a características

Distribución en Galicia.

No mapa atópanse as zonas onde abundan os cabalos galegos de monte.

Observar que en Ourense é onde menos hai.

Na actualidade, calcúlase que existe unha poboación dunhas 30.000 eguas de monte (de raza autóctona) en Galicia, das que unhas 5.000 conservan prácticamente intactas as características propias da súa orixe.

Copio literalmente dun informe da Consellería:

"O cabalo galego de monte é un verdadeiro fósil viviente dentro da nosa fauna, xa que as súas raíces históricas nos sitúan na idade de Bronce.
Tradicionalmente a faca galega foi utilizada polos agricultores como montura, sendo unha das poucas razas españolas capaz de sustituír ás mulas no traballo de arriería. Pola súa rudeza e rusticidade empregouse tamén para arrastra-las vagonetas nas minas. As súas maiores posibilidades actuais están nos picadeiros, xa que a súa fácil doma fan a esta raza idónea para a iniciación dos nenos na equitación."

Ir a características

Habitats:

"O hábitat natural do cabalo galego de monte o constitúen fundamentalmente os espacios montañosos de Galicia, cun sistema de explotación totalmente extensivo durante todo o ano. Alí sobreviven en condicións nutricionais e climatolóxicas onde non subsistirían razas especializadas. De feito, nos cada vez máis abundantes rebaños cruzados, rexístranse cada vez máis pérdidas de animais novos. Estas características de rusticidade do cabalo galego de monte permítenlle o aproveitamento de pastos e mato en zonas donde ningunha outra raza podería competir. Ademáis, ó actuar como verdadeiros desbrozadores naturais do monte, inflúen positivamente na prevención de incendios, o que engade un factor clave de interese para unha protección especial en Galicia."

Ir a características

Reproducción:

Alimentación:

O cabalo galego pode comer de todo no monte galego dende pastos de todo tipo ata mato.

É importante destacar que o cabalo galego é capaz de sobrevivir en lugares onde as condicións climáticas son moi duras.

Ademáis, ó actuar como verdadeiros desbrozadores naturais do monte, inflúen positivamente na prevención de incendios.

Ir a características

Vese nos meses de

Mellor no verán en calquera destas zonas señaladas no mapa.

Por suposto nas rapas das bestas vense cabalos a esgalla. Ver ese apartado.

Pola miña banda teño visto e fotografíado cabalos por suposto na serra de San Mamede onde fixen a fotografía anterior; pola zona de Irixo e na Baixa Limia, pola zona de Entrimo, Bande e Lobios.

Ir a características

As rapas das bestas

Nas fotografías anteriores vense "A rapa das Bestas", os famosos "Curros de Galicia" que son festas populares onde se xuntan os cabalos salvaxes para marcalos. A rapa é o corte das crinas dos cabalos, pero para cortas estas crines primeiro hai que facer as baixadas, que sin dúbida é o momento máis excitante da rapa, logo a entrada no recinto e a rapa ou loita , onde os apeitadores e aloitadores teñen a última palabra. Unha auténtica pasada onde é básico un bon almorzo para coller forza e quitar medos para esta gran festa. 

Un espectáculo incrible e único...

Ver estas festas nos seguintes links:

As "Festas das rapas das bestas" son abondosas en Galicia.

Outros links da "Rapa das Bestas".

En Ourense son famosas:

A festa do cabalo en Cartelle, a finais de maio.

As rapa das bestas en :  Laceiras en Carballeda de Avia é a máis estable. Teñense feito en Parada de Labiote en Irixo e tamén en Avión.

A festa do cabalo de Maside tamén é famosísima, probablemente sexa a máis antigua de Galicia. Todas elas celebranse no verán.

Ir a características

As festas das rapas en Galicia

Fotografía de Xoan Carlos Cid.

Festa das rapas das bestas en Galicia:

Unha das máis famosas, fora da provincia de Ourense,  é a de Sabucedo, que se celebra a principios do verán.

  Ver fotografías.

  Web da rapa de Sabucedo.

Fotos panorámicas da Rapa de Sabucedo.

Hai moitos lugares en Galicia onde se celebran as famosas "Rapas", tamén algún libros con moito detalle (como por exemplo "Curros y Rapas" de la Voz de Galicia;  e links sobre o tema.

Ver todas as rapas de Galicia:

  Ver as datas destas rapas.

Fotografía do Cabalo Galego sacada polo autor da www no Pazo de Feiras e Exposición de Lugo. Festa de San Froilán. 08/10/2006.

Ir a características

Asociación pura raza cabalo galego:

A dirección e os datos figuran na fotografía de arriba.

Ir a características

Curiosidades.

Fotografía de Antonio Vázquez.

Entre as curiosidades do cabalo galego está a súa organización ante ataques como por exemplo dos lobos.

Os cabalos andan en manadas de varias femias e varios machos dependendo da época do ano. Ante o ataque dos lobos forman o que se chama o corro onde os cabalos  sitúanse en circulo coas cabezas hacia o centro e pondo no medio as crias, desta forma poden defenderse dos lobos dando couces e de todo...

Esta actitude é común a tódolos cabalos galegos e do norte de España.

Tamén é curioso que na primaveira entran en loita os cabalos machos polo dominio da manada. O título de macho dominante vai traer como premio o poder copular coas femias da súa manada.

Moitas veces rematan malferidos.

Ir a características

Protección:

Para rematar,  espero que o progreso non poña moitas trabas a vida dos cabalos galegos de monte, como pasa cós salmóns, as troitas, o urogallo, o oso, e un longo etc.

Dende esta páxina reivindico unha natureza galega como debe ser, non a desfeita que é hoxe, en abril do 2001, onde soio se miran os cartos e onde empresas hidroeléctricas e empresas eólicas fan o que lles peta cós nosos ríos e os nosos montes.

Ir a características

Links básicos sobre o cabalo galego:

Pura raza cabalo galego.

"Festas das rapas das bestas" son abondosas en Galicia.

 "Rapa das Bestas".

Web da rapa de Sabucedo.

 Ver as datas destas rapas.

Ir a características