Poño esta palabra xa que a escoitei nunha canción
cantada polo grupo Malvela de Mos-Porrillo e chamoume moito a atención.
A canción leva por título Trubisqueira.
Está claro que a palabra trubisqueira,
no contexto da canción do grupo Malvela, fai
referencia a herba trubisco, como insulto. "...Chamáchesme trubisqueira,
herba que o gando non come..." . Inmediatamente contestan que "...máis
vale ser trubisqueira que muller de ruín home..."
O trubisco (tamén se chama
trobisco) é un arbusto, que inda hoxe se
utiliza como veleno activísimo. As follas machacadas son velenosas
para as troitas e peixes. Con este arbusto fixéronse auténticas
salvaxadas nos regatos de montaña na provincia de Ourense.
O trobisco, matapolos en castelán, é
unha planta tóxica en tódolos aspectos. O seu froito é carnoso, primeiro verde
pero finalmente ten cor bermella.
Ver a fotografía , máis abaixo...
Tamén se utilizaba para sanar as orellas unha vez que se facía o
burato para os pendentes.
Tamén como insecticida, para matar piollos, formigas, e chinches.
Algúns paisáns utilizan o trubisco ou trobisco como potente veleno para matar
peixes nas pozas dos ríos galegos. Así é citado en diversos libros,
entre eles "Un verán en Galicia" 1911 da Inglesa C. Gasquoine
Hartley. 1911 editado por Galaxia. Tamén o cita Juan José Moralejo no seu
libro "Guía para pillar as troitas. Miñas señoras". Editorial Galaxia
1981, entre outros...
En realidade trátase dun : Arbusto de talos erectos. de corteza parda e altura non
superior os 2 m.
Follas simples, alternas, lanceoladas
e sempre verdes e enteiras
Fruto de tipo drupa, verde inicialmente e bermello o
final.
Os froitos son velenosos.
É unha herba que o gando non come, non lle senta ben.
Ten de positivo o que se utilice como medicamento para varias
doencias, como queda dito.
En galego chámase con moitos nomes:
chorobisco, churbisco, matapulgas, torbisca, trobisco, truvisco, turbisco.
A canción, que fai referencia a trubisqueira, como insulto a unha
muller pódese oir en Youtube: