Capar o río é
un xogo que seguro que coñecedes, sobre todo os que tendes un río adecuado
preto da casa onde vivides, non moi pequeno, e xogastes a tirar unha pedriña
especial (canto rolado planiño e pequeno) e contar os saltiños que dá na tona da auga antes de asolagarse ou
asuougarse como dicen por Francelos (Ribadavia).
Fotografía sacada dun Youtube dos CCR. Catro saltiños da a pedriña que
tirou a moza no video da canción dos CCR.
Descoñezo ao autor deste dibuxo.
Trátase do xogo da "cabrilla" en castelán, tamén se
chama "hacer el patito", "hacer la rana" e
"a chata". En galego "capar o río".
En Portugal falan de"facer chapeletas". A nivel
técnico epostracismo.
En internet hai ata estudios físicos do
movimento de pedra e os botes, falando do impulso que lle damos, da forza da
gravedade e das forzas de rozamento...en fin. Titulan "aspecto científico" ?
Hai quen da ata fórmulas e algúns comparan
co esquí acuático. Sin máis comentarios...
Algunhos chegan a dar o ángulo entre o río e un plano que
teoricamente debe seguir a pedra, falan de 20º. Bueno...
Os que queirades profundizar no tema podedes poñer Wikipedia
"capar á auga" en google. Veredes ata a utilidade militar deste xogo, todo
polo século XV, seica a utilizaba a mariña portuguesa de D. Joâo II, nos
chamados "tiros tensos"...
Seica que na
2ª guerra mundial tamén se empleou o sistema coas bombas ricocheteadoras...Incrible.
En Ourense no río Miño, concretamente a
altura dos Salesianos, xunto a chamada hoxe "praia da antena", os
xoves a tarde, que salíamos de paseo cando estudiabamos o bacherelato, este
era un dos xogos típicos, a parte de ver as tripas e demais órganos das rás
e otros animais...
A nosa técnica
era simplemente buscar un cantiño rolado pequeno e moi plano pero que se
collera ben cos dedos pulgar e índice e agacharse o máximo posible e tirar o
coio con toda a forza ao río dando un pequeno impulso cara arriba. Había
moitos especialistas... O Río Miño prestábase a este xogo. Ganaba quen máis
botes contaba...
Eran os anos entre
1955 e 1963.
Por certo daquelas
prácticas non saiu ningún campión mundial de "capar o río", pero si algúns
médicos entre aqueles que traballaban coas tripas das rás e outros bárbaros
que facian fumar os morcegos...Eramos uns fenómenos buscando como entreterse
naquelas tardes...
Hai lugares onde se fan ata apostas no
lanzamento da pedra; tamén se utilizan pedras especiais...
Seica na Antiga Grecia Homero xa escribiu sobre este xogo. A
nivel mundial hai competicións e por suposto técnicas de lanzamento.
Na fotografía, sacada dun disco dos CCR (Credence
Clearwater Revival, tamén se chaman Credence, sensacional grupo da miña época,
década de finais de 1960 e toda a década de 1970, pero que inda se escoitan hoxe, a canción é
Have You Ever Seen The Rain...
¿No viste llover haciendo sol?), en galego podería decirse ¿non viches o
froallo?, hai unha escena onde xogan a lanzar ao río uhna pedriña, mellor un canto
rodado, planiño, e gaña quen lle de máis botes na auga.
Quen de neno,
tendo un río apropiado preto,
non xogou a esto?. Eu si dende logo. Pois ben os botes vanse contando ata
que a pedra se asuague, ou se asolague, ou se asuougue. Na fotografía gañou a moza que fixo
catro botes. Si queredes ver o xogo e oir unha canción marabillosa ver este
video:
Saír.