Nome científico:

Limnephilus sp.

Taxonomía:

Reino: animalia

Clase: Insectos

Orden: Tricóptero

Familia: Limnephilidae

Xénero: Limnephilus

Especie: Limnephilus ??

Nota: este tricóptero que aparece nesta fotografía no río Navea en Ourense, penso que se trata desta especie pero non teño a seguridade. En calquera caso as propiedades dos tricópteros que aparecen a continuación pódense aplicar a esta especie.

Os limnephilos ó que perteñece son unha familia de tricópteros moi abundante en Galicia pero teñen nada menos que doce xéneros e 30 especies.Casi nada...

Ir a características

Nome galego

Casulo. Casullo. Coroceiro.

Ir a características

Nome castelán:

Tricóptero. Limnefílidos.

Ir a características

Dimensións:

Nesta fotografía o tricóptero está fora do seu casulo.

Hai xente que o casulo ou casula chámanlle estoxo, eu penso que non é correcto, pero bueno non discuto sobre estos temas, simplemente apunto de toda a vida o nome de casulo, casullo casulla, casula. Agora estoxo.

Entre 1 e 1,5 cms. como moito.

No río viven sobre un ano.

Ir a características

Os tricópteros en Xeral:

Os tricópteros ou frigáneas son insectos que de adultos parecen polillas:

Tricóptero adulto: Potamophylax cingulatus.

Teñen dous pares de ás membranosas e recubertas de pelos que plegan sobre o corpo en forma de tellado.

Os adultos son polo tanto voadores e normalmente están a carón dos ríos onde vive a súa larva e a súa pupa, que son acuáticas.

As larvas distínguense de outras moitas, ver a fotografía:

Teñen o final dous apéndices, falsas patas, con uñas.

O casulo ten dous apéndices o final có que se suxetan o estoxo ou coroza no que viven. Estos apéndices chámanse pigópodos e repito están situados o final do corpo. De feito o casulo resístese a saír, pola miña banda teño doado parto a coroza e listo...

Viven en todo tipo de augas doces, sobre todo limpas e frías e ben osixenadas.

Viven dentro dun caparazón, chamado casulo, que teñen a virtude de elaborar con seda e diversos materiais.

Trátase duns estuches que fan con elementos que teñen no entorno no que viven.

Este é o estuche, canutillo ou casulo. Pero hai tricópteros que teñen casulos moi curiosos, todo un mundo. Incluso tamén os materiais.

A maioría viven así, un, dos ou como moito tres anos.

Unha vez que finaliza a vida de larva, pasan a de pupa y desta pasa a adulto.

Os adultos son de voo torpe e forman enxames moi grandes de  reproductores, incluso sin alimentarse, normalmente a noitiña,  e logo fan a copulación coas femias que finalmente poñen os ovos e volta a empezar.

En Galicia están citadas 147 especies perteñecentes a 18 familias, dentro dos tricópteros, dos cales os limnefílidos teñen unha ampla representación cunha trintena de especies.

Non é raro que collera polo tanto un exemplo desta familia.

Os tricópteros están sendo sistemáticamente estudiados en Galicia dende 1977.

Seica un tercio das especies citadas son endémicas de Galicia, son polo tanto moi importantes.

 

Ir a características

 

 

 

 

 

 

Identificación:

Na fotografía vense unha docena de casullos no leito do río.

É doado identificalos polo menos mentras están dentro do casulo. Este está no leito do río e xeralmente ten a forma que aparece na miña man na fotografía seguinte. Hai distintos tipos de casulos.

Casulo atopado no río Navea, moi feitiño...Normalmente son tubulares e levan fragmentos de area, pauciños, e outras...

As que viven en correntes rápidas teñen esta forma, as que viven en medio lénticos usan tamén vexetais.

Normalmente aliméntanse de restos vexetais.

Si está fora tamén é doado xa que no abdomen teñen 9 segmentos, dispoñen como tódolos insectos de 6 patas. Nas ás tenas cubertas de pelo, de ahí lle ven o nome, xa que os pelos chámanse tricos.

Na fotografía, do autor da www, no río Navea en Chandrexa-Ourense, vese un casullo no mesmo río.

De feito o bichiño que había dentro está na miña man na fotografía seguinte.

 

Nesta fotografía está o bichiño, por suposto moi aumentado, xa que o casullo non ten máis dun cm. aproximadamente. Fora do casulo está moi desprotexido...

 

Duran sobre un ano o proceso na forma acuática.

Logo fora xa boan e a característica máis importante é que as ás están pegadas o corpo.

Este xa é o adulto.

Ir a características

 

 

 

 

 

Alimentación:

Comen restos de follas preferentemente, pero comen de todo. A súa alimentación utiliza preferentemente os restos das árbores que hai na zona e que caen o río, follas, ramas etc.

Esto xustifica que o principal período de crecemento destes tricópteros sexa o outono e a primavera.

Ir a características

Habitats:

Leito do río Navea, observar por riba da roca a cantidade que hai de casullo.

No leito dos ríos, xeralmente en tramos lentos. Poden perfectamente estar tamén na corrente.

Defeito poden amarrarse a pedra onde están en base a unha seda que fabrican e que os manterá ligados a onde queiran.

Cando se convirte en imago e voa o caer a auga da saltiños o que axuda moito a identificala de cara a pesca.

 

 

Ir a características

 

 

 

 

 

Apareamento

Ten lugar fora da auga pero en terra,  non como as efémeras que fan bailes por riba da agua voando e apareanse. Os tricópteros fanno en terra firme ou ben nas ramas e demais das beiras dos ríos.

Na fotografía sacada do libro, como a maioría da ficha, "Macroinvertebrados de las aguas dulces de Galicia" de Marcos A. González e Fernando Cobo; vese unha posta de tricóptero.

A femia pon os ovos en masas xelatinosas que se pegan as rochas.

 

 

Ir a características

 

 

 

 

 

 

 

Vese nos meses de...

De maio a setembro.

Ir a características

Interés:

Son moi importantes no río. A súa presencia denota que as augas están limpas, xa que son moi sensibles a porquería. Tamén denota si as augas siguen a súa corrente normal, por debaixo das minicentrais o casullo desaparece. 

Nos estudios de impactos ambientais das minicentrais non figura este estudio, pero xa chegará o momento . En Galicia os estudios de impactos ambientais son de coña e de xuzgado de garda.

 

Ir a características

 

 

 

 

 

 

O paso de larva a pupa a adulto:     

 

Trátase dun insecto con metamorfosis complexa (holometábolos), xa que os novos, neste caso os casullos ( parte de abaixo, son acuáticos)  non se parecen en nada os adultos neste caso un tricóptero, neste estadio chámanse ninfas. De novos chámanse ninfas e de adultos imagos. 

O paso dun a outro é unha auténtica marabilla da natureza.

O ciclo pode facerse nun ano aproximadamente, inda que hai tricópteros que tardan máis.

 

 

Ir a características

 

 

 

 

 

 

Protección:

A verdade é que me facía unhas cosegas moi grande este bichiño...Fotografía do día 9 de maio do 2006 no río Navea.

Non están protexidos.

Ir a características

Curiosidades

Sin dúbida un cebo para o peixe extraordinario. Tamén para a troita.

Os casulos larvarios son relativamente grandes e feitos de todo tipo de material, pero dende logo moi ben feitos.

Os membros desta familia viven nos ríos en aguas lentas si é posible, inda que eu teño visto casullo en augas rápidas, no fondo ven amarrados.

 

             

 

Unha anécdota no pobo de Grixo, en Villavidal, Ourense.

Non fai moito o día 14-06-2002 fun de pesca có meu compañeiro Felix o río Arnoia, por Grixo, nese pobo tuvemos un informador de excepción, deses que ademais de informar, e facelo ben, son ademais bós coñecedores do río. Pois ben, chámase Narselio e falounos de moitas cousas, dende unha troita chamada "Isabel" que había nun dos pozos do Arnoia, sobre 8 kg, ata o nome dun bichiño có que seica sacou moi boas troitas,   que resultou ser o casullo, por esa zona chámase "COROCEIRO" de coroza, aquelas gabardinas de palla que puñan fai anos os galegos.

Gracias Narselio pola túa información e pola túa amabilidade. Sei que non será doado que algún día chegues a leer esto, inda que pode ser, pero é o mesmo...Gracias.

Un día destes iremos de pesca xuntos.

Ir a características