O
Arco iris é
un fenómeno meteorolóxico consistente na aparición de arcos de
cores (as sete cores do espectro) producidas pola refracción e
reflexión das raiolas de sol nas pingas de chuvia.
Esta é a choiva que pode
producir o arco iris. Unha choiva moi miuda que cae
lentamente e que alterna con raios de sol. Chámase
en galego froallo.
Tamén se chama
Arco da Vella e
Arco das Bruxas
entre outros nomes.
O feito de poñer esta
palabra no meu dicionario fluvial débese a unha crenza popular
que dice que "o arco iris baixa a beber a auga dos ríos" . Seguro
que é certo...
Tamén se dice que onde
remata o arco iris hai un illó.
Os sete cores (hai xente que
sostén que son seis, que Newton dixo sete xa que este número, o sete,
para el, era un número cabalístico)
non son fáciles de distinguir, de esquerda a
dereita deberán ser: vermello, laranxa,
amarelo, verde, azul, azul oscuro (índigo) e o
violeta. A fotografía está sacada en Vilasouto
(O Incio -Lugo).
Mellor se ven neste dibuxo,
sempre que fagamos o esforzo de ver ao azul oscuro entre o azul ceo e
o violeta.
Arco iris no encoro de Vilasouto. O Incio. Lugo.
Fotografía do autor da web.
Así escribía, de forma
marabillosa, Xerardo Álvarez Lineses , no seu poema
"O
arco da vella", en 1934. O poema aparece no libro "Os cen
mellores poemas da Lingua Galega", escrito por X. Alonso
Montero:
O Arco
da Vella.
Dende o piñeiredo de Vilanoviña
o arco
da vella ergueuse a beber,
tanta
sede tiña
que
fixo surrindo un vó de anduriña
e foi
dun esguello nun río a caer.
Ó
sentir da auga a caricia leda
espallouse en néboa pola tarde mol
i
enchéndose dela colgou na robleda
seu
pano de cores tinguido de sol.
O pasmo das xentes deulle preitesía:
xa o
frescor da auga non lle apetecía
e como
as gabanzas lle sentaban mal
voltou
pouco a pouco, con gran señoría,
rubindo
do río cara o piñeiral.
Arco Iris. De paseo polo río Loña en Mende (Ourense).
Fotografía Secundino Lorenzo
As veces, como esta, o arco iris é doble.
Efectivamente nesta fotografía está claro que este
arco iris está a beber auga do río Loña.
O río Lonia é un afluente do río Miño,
xusto debaixo desta pasarela, e nun lugar marabilloso da
cidade de Ourense. A fotografía é de setembro de 2012.
A dereita da fotografía anterior está
unha plataforma que é onde se colle a auga para beber a
cidade de Ourense. A vista marabillosa permite ver a
nova ponte colgante de Ourense que pecha un circuito-andaina
único de máis de 14 km. Ao fondo está a central
hidroeléctrica de Velle. A dereita podedes ver un muíño de
acea típico do río Miño. En Ourense cidade había catro
marabillosos, dous están están inda en pé e outros dous están desfeitos (o do cachón ou praia da
Concha e o da Ponte Maior de Ourense que inda están as
pedras, pouco costaba reconstruilos...).
Os ríos son o ouro do futuro, está
claro. O río Miño non vai en boas condicións a pesares de
ser o río pai de Galicia (por certo últimamente metín unha
ficha, en internet, moi completa, e que sigue
aberta, do río Miño como "Pai dos ríos galegos", o que
había e sigue habendo sobre o Miño na wikipedia en castelán paréceme un
insulto, o que está en galega, na galipedia, cada día está
mellor, na miña web sobre o Miño entrades con "paimiño.es" ou "paimiño.com"
según sexa en castelán ou galego escribindo directamente en google, sin
comillas)...
A
rco iris, ou arco da vella, bebendo no río Miño: a dereita (pola Ponte
Vella) e a a esquerda (por Puga)
O día estaba un pouco feo. Febreiro de 2014 (Ourense)
Pulsando aquí podedes escoitar "Over the rainbow"
de Eva Cassidy
.
Simplemente decir dúas
cousas sobre esta canción que aquí está versionada por
Eva Cassidy,
unha cantante que tuvo moi mala sorte na vida e non pasou de
ser, en vida, unha cantante de carretera, pouco máis...Pero
¡como cantaba!...
A canción
"Over the rainbow" cantouna por
primeira vez Judy Garland na película "O mago de
Oz" en 1939. Logo fixo historia, e ten moitísimas versións...Esta
é para mín a mellor...
Dende logo é unha canción
mítica, que seguro que xunto a
"Imagine" dos Beatles son, según moita
xente, entre a que me inclúo, das
mellores letras da historia. Non quero esquecer tamén a
letra da canción "Always on my mind", de Wayne
Carson , que cantou Elvis Presley e que fixo famosa tamén
Willie Nelson.
Ó ¿por
qué a poño de música de fondo da fotografía do arco iris?:
é unha cuestión persoal...un soño... gustaríame que ó que estou
a facer con este traballo sobre os ríos e a nosa natureza sirva
para algo, e que nun tempo pequeno, ¡mañán xa!, poidésemos
ter unha natureza en Galicia, e no mundo enteiro, marabillosa, cuns ríos, todos,
limpos, sans e con vida...
Ese é o
meu desexo que pido a unha estrela, sobre algún lugar do arco
iris...seica os soños que se fan dende ese lugar do arco iris
fanse realidade...Eu atrévome a soñar eso...
A letra da canción
dice máis ou menos así:
Sobre algún lugar do arco iris, moi
moi alto,
hai unha terra da que escoitei
contar nunha canción de cuna...
Nalgún lugar sobre o arco iris
os ceos son azuis
e os soños que te atreves a soñar
fanse realidade.
Algún día pedirei un desexo a unha
estrela
e despertarei moi lonxe das nubes
deixando atrás os problemas
lonxe, moi por riba das chemineas
alí é onde me atoparás.
Nalgún lugar sobre o arco iris
voan os paxaros celestes;
entón por qué eu non podería tamén
voar?...
Si os paxaros voan alegremente
máis alá do arco iris,
¿por qué eu non podería?
-o-
¡Cos meus mellores desexos!
Secundino Lorenzo.
Si tendes unha foto bonita sobre o arco Iris e a nosa
Galicia, mellor co fondo dun río ou regato, mandala ao correo anterior, poreina neste apartado
...
Fai uns días fixen esta fotografía en Vilasouto (O
Incio -Lugo).
O arco iris bebe doblemente do río Mao, a esquerda no
regato que forma o encoro, e a dereita no encoro. No
medio este castiñeiro marabilloso...Maio 2014. Fotografía
Secundino Lorenzo.
Quero facer unha
dedicatoria desta fotografía, a un poeta único en Galicia que
foi Manuel María. Para el vai tamén esta palabra "O arco
da Vella". Un poeta que nos deixou este poema marabilloso entre
outros moitos:
Escribín esta dedicatoria o día 17 de maio
de 2016, un ano adicado a Manuel María co galo do Día das letras
galegas.
