O noso caranguexo de río xa
prácticamente non existe, polo menos na Provincia de Ourense. Era moi
abondoso, por exemplo, no río Salas, ata que se lle ocorreu a alguén botar o caranguexo
americano, que rematou co noso
nativo.Unha mágoa, como outras barbaridades feitas e
que se están a facer en Galicia coa natureza.
Hoxe en Galicia non se sabe que facer coa
plaga de caranguexo americano.
O caranguexo americano resiste a todos os
inimigos e hai moitos hoxe no 2018.
Dibuxo do noso caranguexo.
Ver as suturas no caparazón que están claramente separadas.
Nesta fotografía de Pepo Niete vese como
remata o rostro do noso cangrexo totalmente en triángulo. Outra
diferencia clara.
As pinzas teñen una superficie rugosa e por baixo, ou
sexa a base, é branca.
Dende logo non é vermello como o americano, que é negro
por riba e vermello por baixo.
(Fotografias do americano que prolifera en Galicia en
tódolos ríos. No río Limia é unha plaga. un caranguexo que ata sabe
mal.). Penso que as diferencias son claras.
Este era o noso cangrexo de
río. Patas brancas, pinzas rugosas e cunhas espículas no seu
caparazón. As pinzas son de tamaño pequeno en comparación cós
outros. O caparazón é especial.
O noso cangrexo sempre vai cúas
pinzas por diante.
Non é nada agresivo.
Este é o cangrexo que prolifera
actualmente e que matou o noso. Non ten lugar a dúbidas, as pinzas
moito máis grandes, vermellas incluso ten un espolón (ver a toda
pantalla o espolón típico) detrás das
pinzas moi característico. Logo ten o caparazón distinto.
Cangrexo Señal (Pacifastacus leniusculus).
Fotografía de José Luis Gómez de Francisco, revista
Biológica Enero 2002.
Este caranguexo ten as pinzas
moito máis grandes e ten unha mancha branca nas pinzas. Tamén as
pinzas teñen a cara inferior roxa ou vermella.
Fotografía de Josef Escribano, da que dice que está no seu medio natural
pero non dice onde, por si as moscas...
Vive en cursos fluviais de augas limpas e osixenadas,
máis ven de augas calizas ou tirando a calizas con suficiente cobertura
vexetal e refuxios onde esconderse. O ideal entre 10-15ºC.
Esto explicaría o porque o cangrexo
era máis abondoso na zona do Barco, A Rua, A Veiga, Alberguería e partes
limítrofes con León, onde o terreno tira máis a calcáreo.
Actualmente, esta especie atópase
recollida no "Libro Rojo de Especies Animales Amenazadas de la
IUCN", e catalogada como "Vulnerable", e nós anexos II y IV de la
Directiva de Hábitats e da "Fauna y Flora Silvestres de la Comunidad
Económica Europea".
En Galicia:
Non está protexido que eu sepa, xa que
non existe. Esta especie debera
estar prohibida a súa pesca.
Está contemplada a pesca do
cangrexo vermello americano, que se pode pescar todo o ano nos encoros
de Sabón e Cecebre así como nos ríos Sil e Bibei, Pozas da Lagoa de
antela, etc.. Tamén noutras charcas e demais
Moitas comunidades están a facer investigacións para
tratar de recuperar o caranguexo noso, o autóctono, así Castilla - León ,
Castilla - La Mancha , Andalucía , Valencia, Aragón e
Navarra.
¿Galicia? . Que eu sepa non se está a facer nada. En
Galicia os ríos están da man do Señor...abandonados. Unha década 1997-2007
onde os ríos foron en picado. Un descoñecemento total e absoluto.
Así nos luce o pelo...
As perpectivas non son optimistas de cara a
recuperación desta especie.
Había caranguexos nos ríos da zona oriental de Ourense:
río Salas, río Tamega, no río Sil na zona do Barco, Rio Xares,
etc.
Descoñezo actualmente as poblacións deste animais.
Dende logo no Salas desapareceo e dudo moito que existan caranguexos en
Ourense.
No río Limia en Ourense no ano 2000 hai unha auténtica
plaga, pero do caranguexo americano.
En lugares insólitos de Ourense, alguén anduvo a botar
o caranguexo americano, é incríble. Así por exemplo nunha canteira
abandonada de
Paderne, preto do pobo do Pazo na estrada de Ourense a Maceda, está cheo deles (ano 1999). Verdade que é raro. Alguén se dedicou a sembrar o caranguexo
americano pola provincia.
¡¡¡ En Ourense hai moito "biólogo" solto,
que máis lles valdría quedarse na casa, están a estragarnos o pouco que
temos en pé...!!!.
Dice Pepe Nieto, no link que cito abaixo que
este cangrexo vive asustado nun pequeno curruncho de León...No me
estrana...
Nota: houbo algún intento en alguns
ríos da zona do Barco limitando con Ponferrada de levar arriba, outra
vez, o noso cangrexo autóctono. pero non houbo maneira.
Na fotografía do link que cito a continuación vese
un cangrexo efectuando a muda do caparazón.
Pasa o inverno escondido en refuxios que
o mesmo cangrexo escava e onde as femias incuban os ovos.
Na fotografía de José Luis Gómez de Francisco vese o
caranguexo de río autóctono de España, o numeriño 1, marca unhas
espículas especiais que ten no caparazón e que o distingue, xunto coas
patas brancas, o menor tamaño das pinzas e a forma do caparazón das
outras especies que se botaron nos ríos españois.
Algunhos barbaros (a principios dos anos 70)
botaron tamén nestos ríos o caranguexo americano, o Procambarus clarkii
, que como outra moitas destas soltas, sin pés nin cabeza, rematou co
autóctono, de feito foi introductor dun fungo que se chamou "a peste do
cangrexo", o que o americano era resistente pero non o nativo. De feito
como se comercializaban vivos fóronse botando nos ríos e hoxe no ano 2.018
é un auténtica plaga.
Este da fotografía é o americano. O caranguexo
vermello que
foi o transmisor da afanomicosis ( enfermedade producida por un fungo
parásito Afanomyces astaci, que actua na masa muscular do caranguexo, de
forma que afectan o sistema nervioso de maneira fulminante. A mortandade é
do 100%). Os americanos son máis resistentes a esta
enfermedade.
No ano 1978 os caranguexos desapareceron de
prácticamente tódolos ríos de España, quedando únicamente nas cabeceiras
dos ríos ( que son os poucos que se conservan hoxe no ano 2000, a peste
transmítese río abaixo, lóxicamente).
Dende logo onde se botou o americano non hai un
autóctono. Unha auténtica desfeita.
Este caranguexo é unha auténtica plaga en tódolos los
lugares que se botou.
O tema está moi pouco estudiado (o parecer ) en
Galicia.
O que si podo decir é que na zona do Salas en Randín
rematou totalmente cos autóctonos.
Na fotografía de José Luis Gómez de Francisco vese o cangrexo
vermello, o numeriño 1 marca o espolón característico que o diferencia dos
outros. 2 marca o caparazón.
Unha desfeita.
En octubre do 2000 estanse queixando na Limia desta
plaga. É incrible as salvaxadas que se fan en Galicia co Medio
Ambiente.
Caranguexo americano, chamado
cangrexo roxo ou cangrexo vermello. O nome científico é o de
Procambarus Clarkii.
Chega a medir entre 10-12 cm. ten a cabeza afiada
e a cor vermella azulada.
En Galicia debeu ser soltado por "pescadores da
piolla", ou "técnicos especializados en esnafrar os ríos", que son uns entendidos que máis lles valera non vivir en
Galicia para que non fixeran estas barbaridades. Actualmente hai
ríos que están cheos desde caranguexo. Así moitos tramos do río Miño e os
seus afluentes como o Sil; tamén no río Limia, en Monterrei no
Támega, Corrubedo, alrededores da Coruña, e outros moitos lugares.
En Ourense capital hai tempo que aparecen nos ríos
Lonia, no Miño por suposto e no Barbaña. Na desfeita do río Batbaña
onde morreron 17.000 peixes, habia moitos caranguesos americanos e
eso foi polo 2009.
Este caranguexo é unha desgracia, xa que aparte de
eliminar o autóctono come de todo, como os ovos de peixes e a vexetación.
Ver como en Asturias están intentando erradicalo:
Caranguexo vermello
Caranguexo Señal .
O nome
científico é o de Pacifastacus leniusculus. Tamén introducido en
España o desaparecer o caranguexo autóctono. É tamén americano e
chegou coa etiqueta de manxar exquisito, botándose no Douro. Veu
avalado por científicos suecos, xa que cuidaban que se adaptaba
perfectamente a España. É maior que o autóctono e maior que o
caranguexo americano.
Cangrexo Señal (Pacifastacus leniusculus).
Fotografía de José Luis Gómez de Francisco, revista
Biológico Enero 2002.
Este caranguexo ten as pinzas
moito máis grandes e ten unha mancha branca nas pinzas. Tamén as
pinzas teñen a cara inferior roxa ou vermella.
Este caranguexo tamén é portador do hongo que
rematou cós caranguexos autóctonos. Non é polo tanto a alternativa
para volver a ter o
autóctono. De exquisito ten pouco.
En Galicia seica se atopa pola
zona de Valdeorras.
Última hora (La
región Valdeorras), este caranguexo está a infectar totalmente o
río Sil en Valdeorras. Seica medio Rural iniciu un seguimento deste
feito. Horas eran xa que leva varios anos este tema, ata esta páxina
xa facía mención fai cinco anos.
O caranguexo está infectado con anisakis e ademais
poden cos outros entre eles o americano.
Hai xente que os come previa conxelación. A
verdade que hai xente que lles vai calquera cousa... Aparte de non
saber gran cousa, según dicen, inda por riba córrese o peligro que
coller o gusano anisakis.
Para terminar decir que de
momento inda non botaron o caranguexo chinés o Eirocheir sinensis,
inda que eu teño as miñas dúbidas. Hai moito depredares soltos...
Dice Pepe Nieto que este cangrexo que é o noso o
Austrapotamobius
pallipes está asustado, non me estrana...
Supoño que en Galicia serán as
mismas causas que a nivel do estado.
Está claro que hai moitos
factores da desaparición como pode ser a alteración do seu habitat,
a sobrepesca, etc.; pero todo o mundo científico dice que a principal
causa é a afanomicosis ou "peste do cangrexo", como pasou e
aconteceu no resto de Europa.
Fotografía Pepe Nieto. Cangrexo afectado de
afanomicosis. .Unha magoa...
A enfermedade consiste no
ataque do fungo oomiceto Aphanomyces astaci , que seica
se detectou no ano 1969; que é endémico de Norteamérica. Este hongo
veu pola introducción de poblacións de cangrexos americanos como os
(Orconectes limosus, Pacifastacus leniusculus y Procambarus clarkii) en aguas europeas.
Cangrexo de Luisiana. Procambarus clarkii.
Cangrexo vermello. (Galicia está plagado
deles...)
Galicia está chea deste
elemento o Cangrexo vermello, o Cangrexo de Luisiana. Procambarus
clarkii.
A verdade que aparte de ter
esta pinta tan rara é moi agresivo, de feito o autor da fotografía,
pudo comprobalo, enseguida se enemistou do fotógrafo.
En Ourense hai cangrexo de
Luisiana nos ríos Sil e no Bibei, tamén nos canles e pasos da
antigua Lagoa de Antela, nas Pozas dos Milagres no Concello de
Maceda, nas Pozas de Rioseco no Concello de Paderne de Allariz, nas
Pozas de Niñodaguia en Xunqueira de Espadañedo e no Concello de
Oimbra. Por suposto neste lugares é unha auténtica plaga. O peor é
que os hai en algúns ríos.
O que os botou fixou a
conciencia.
Que listo...
Temos en Galicia uns
biológos especialistas nestas falcatruadas que damos envexa, debemos
ser os número un do mundo neste tipo de tropelías.
Ademais por si fora pouca as
salvaxadas anteriores, agora resulta que este cangrexo de Loisiana
non sabe nada ben, incluso sabe muy mal.
Esquema dun traballo feito por Javier Galindo,
Javier Monzó e Vicente Sancho, publicado pola revista Quercus de Xulio do
2000.
O esquema anterior pode completarse cun traballo
aparecido na revista Biológica de Xaneiro do 2002 que firma Raquel Arias,
con fotografías de José Luis Gómez de Francisco, que aclaran
perfectamente as diferencias anteriores:
Austropotamobius pallipes, autóctono.
O noso cangrexo ten as patas blancas, unhas
espículas características, marcado con 1 na figura. As pinzas son
máis pequenas e o caparazón é totalmente distinto ( ver o esquema
de dibuxo de máis arriba). A cor é marrón, ou negro ou gris
verdoso. Repito a parte interior das pinzas é blanco, non vermello
como nos dous que siguen.
Procamburus clarkii, cangrexo vermello.
Penso que as diferencias están claras, o
espolón característico marcado có número 1 , as pinzas roxas e
por suposto o caparazón dividido en dúas partes (ver o dibuxo de
máis arriba). Por outra banda as pinzas son moito maiores e
totalmente diferentes. As pinzas son moi espiñosas.
Pacifastacus leniusculus, cangrexo señal.
Este ten unha mancha branca xunto as pinzas que o
distingue perfectamente dos dous anteriores. As pinzas son
moitísimos máis grandes que as dos dous anteriores. A cara
anterior é lisa e de coor bermello.
O artigo fala de como se pode axudar a que vaian para
arriba os nosos cangrexos e fala tamén do futuro esperanzador na Rioxa.
Lleva tantos
años en Cecebre que los más jóvenes ya creen que es una especie autóctona.
Pero el cangrejo rojo americano (Procambarus clarkii) asomó por el almacén
de agua de A Coruña a finales de la década de los ochenta, después de
colarse en el país unos años antes por las marismas del Guadalquivir. Según
registran los expertos fue en 1973.Hoy sigue siendo una especie invasora
perfectamente visible en cualquier punto próximo a la lámina de agua de
Cecebre. No obstante, según apuntan los que estudian el terreno de forma
periódica, la gran población actual dista mucho de ser la gran masa de los
años de su irrupción. «Como cualquier especie foránea, al llegar y colonizar
pega muy fuerte porque pilla al resto de comunidades por sorpresa», explica
Alejandro Martínez Abraín, profesor de Ecología en la Facultad de Ciencias
de la Universidade da Coruña, donde también lleva años con trabajos de
investigación, precisamente con Cecebre como trabajo de campo.
«Cuando el
cangrejo americano irrumpe en el embalse a los depredadores naturales les
cuesta hacerse con una imagen de búsqueda, es decir, entender que eso nuevo,
el cangrejo, se puede comer», ilustra Alejandro. Y mientras los potenciales
verdugos del cangrejo, como la nutria y varios tipos de aves, resuelven sus
dudas sobre ese extraño nuevo vecino teñido de rojo, este eclosiona sin
barreras de tal manera que cuando empieza a ser devorado la colonia ya se ha
hecho infinita. El profesor Martínez Abraín extrae un lado positivo de esta
invasión, de hecho, su punto de vista es poco peyorativo con respecto al
crustáceo, al que incluso atribuye efectos positivos. «El morito común era
un ave en peligro de extinción en la década de los ochenta -explica el
profesor de la UDC-, y gracias al cangrejo americano ha conseguido
multiplicarse, ya no solo en Doñana -precisamente por donde entró el
cangrejo-, sino en muchas partes del país». Ha estudiado de cerca la
evolución de las nutrias, y atribuye al propio crustáceo rojo el repunte de
esta colonia. «Estudiando las heces de las nutrias de Cecebre descubrimos
que está viviendo prácticamente de especies exóticas». Por contra, los
anfibios parecen ser los mayores damnificados del cangrejo.
Desde la Universidade de Vigo, otro profesor de Biología, Luis Navarro, es menos
considerado con los teóricos beneficios de esta especie colorada. «Todas las
especies invasoras llegan al nuevo territorio sin sus enemigos naturales y
entonces empieza a perjudicar de forma seria a las especies nativas»,
señala. «Especies invasoras las hay en todas partes, no solo las sufrimos
nosotros. Por ejemplo, nuestro tojo está causando estragos en Chile, y en
muchos lugares de América Latina se han llevado nuestro abejorro para la
polinización. ¿Eso es positivo? Para esa función sí, pero la presencia del
abejorro fuera de su lugar natural está causando muchos problemas a otras
especies, como lo estamos viviendo nosotros ahora con la avispa velutina»,
afirma Navarro.
La Xunta ha
incorporado la mano del hombre como medio para reducir la presencia del
cangrejo rojo americano en embalses como el de Sabón, Belesar, As Forcadas y
Cecebre, entre otros, excepto en los tramos vedados. La posibilidad llega
tras las últimas modificaciones de la Ley estatal de Patrimonio Natural.
«Non se establecen dimensión mínimas nin cotas de captura e os exemplares
destas especies (la norma incluye también la perca negra, la carpa y el
cangrejo señal) que sexan extraídos da natureza por calquera procedemento
non poderán ser transportados con vida nin devoltos ao medio natural,
debendo se sacrificados no momento da captura», indican desde la Consellería
de Medio Ambiente. Para recoger estas especies se requiere licencia de
pesca.
Saír.
Ir a
características 
