Lodoeiro (Almez) no río Miño preto do Muíño de A Veiga. Ourense.
O Lodoeiro é unha árbore que pode atoparse a carón dos ríos en Ourense, concretamente hai lodoeiros nas beiras dos río Miño e o río Lonia. Tamén no regato de Meriana, a carón do Hospital de Ourense. Había lodoeiros preto da Ponte Vella pero "a serra do concello de Ourense" non respeta nada...
Tamén é abondoso no sur da provincia de Lugo.
Pode distinguirse perfectamente polas súas follas que son ovado- lanceoladas e que rematan nunha punta aguda.
A beira está aserrada e a folla ten entre 5 a 15 cm. de lonxitude. A folla é aspera e cuns pelos fortes na face. Polo envés son máis pálidas.
En Ourense no paseo das termas Chavasqueira-Termas do muíño-Outariz hai os mellores lodoeiros, como o da fotografía que é sensacional.
Nome científico:
Lodoeiro no regato de Meriana en Ourense ciudade.
Celtis australis (Linneo)
Clasificación científica:
Reino: Plantae División: Magnoliophyta Clase: Magnoliopsida Subclase: Hamamelidae Orden: Urticales Familia: Ulmaceae Xénero: Celtis Especie: Celtis australis Nota: celtis alude o seu nome en grego, australis fai referencia o sur, seguramente pola procedencia desta árbore.
Nome galego
Lodoeiro no río Miño. Ourense. Preto da pasarela de Outariz (Ourense).
Lodoeiro, lidueiro, virgondoiro, latoneiro, agreira.
Nota: en San Clodio no Ribeiro chámanlle lamigueiro. A Paraxe onde se concentraban chámase Lamigueira.
Así aparece no libro "Historia de San Clodio" na páxina 81. O autor do libro é o amigo Frutos Fernández González.
Nome castelán
Almez no río Lonia en Mende. Ourense.
Almez, latonero, almecino, lodoño, lodón, lidón, lironero, e outros.
Dimensións
Lodoeiro no Rego de Meriana, afluente do río Barbaña en Ourense ciudade, a carón do Hospital de Ourense. Este pequeno regatiño calquera día danos un susto os ourensán. Fixeron con el de todo...
Non pasa, en Galicia, dos 5 metros de altura, normalmente. Pode chegar de tódolos xeitos os 20 metros.
O lodoeiro da fotografía ten polo menos os 15 metros, é francamente grande.
A árbore pode vivir ata máis de quinientos anos, de feito en Monforte en Ribasaltas hai un que pasa destos anos. Un día destos porei a fotografía desta árbore neste lugar.
A árbore quere lugares de clima suave e sitios húmedos.
Identificación:
![]()
As follas son ovado- lanceoladas que rematan nunha punta aguda que se torce os lados. A beira é aserrada e a folla ten entre 5 a 15 cm. de lonxitude.
Os froitos que se ven chámanse maroubas ou lodóns.
Observar as follas como se retorcen na punta. As follas grandes teñen sobre 15 cms.
A folla é aspera e cuns pelos fortes na face. Polo envés son máis pálidas.
É unha árbore caducifolia de 12-16 m de altura, có tronco recto e a corteza lisa.
Pódese confundir cós chopos pero a nerviación da folla é definitiva.
![]()
Fotografía de Rafael Tormo.
Os froitos que se ven chámanse maroubas ou lodóns.
Habitats:
Follas do lodoeiro a carón do río Miño en Ourense.
Atópase nas marxes dos ríos e preto de prados húmidos.
Preferentemente atópase en Ourense e no sur de Lugo.
Hai algúns na beira dereita do río Miño, pola zona de Quintela. Outros que había a carón da Ponte Vella xa foron pasados pola Serra do Concello de Ourense, que é como lle chamo eu a eses piquetes...
Esto que conto pasou antes do 2005. Esperemos que o goberno actual (2008) e o seu concellal de Medio Ambiente non esté por estos cortes indiscriminados ó que nos tiñan acostumados o anterior goberno...
As follas:
As follas do lodoeiro son típicas e inconfundibles: son acumiadas, trinerviadas, ollo a esta característica, simples e doblemente aserradas. Teñen pelos moi ríxidos polo haz, dándolle unha textura tamén característica por áspera, e pelos finos no envés.
O pècíolo é longo.
Froito:
Dibuxo sensacional do link: http://caliban.mpiz-koeln.mpg.de/~stueber/thome/band2/tafel_028_small.jpg
O froito é unha drupa pequena de 1 cm., esférica, verde e na madurez negra. A pulpa é comestible e mántese na árbore ata ben entrado o inverno.
Os froitos que se ven chámanse maroubas ou lodóns.
En Pontevedra maroubeira e utilízase tamén como munización nas cerbatanas de cana cando está verde.
![]()
Os froitos, que parecen cereixas, saen da unión das follas, característica que se pode ver perfectamente na seguinte fotografía:
![]()
Fotografías Merche S. Calle / Juan Enrique Gómez
Fotografía xa cós froitos de cor negra, na madurez. Son comestibles pero é todo semilla.
Nesta fotografía vense os froitos verdes, tamén destaca a nerviación e a pelosidade da folla.
Tronco:
O tronco é robusto, dereito e curto. A corteza ten tono grisáceo e lisa.
A mesma árbore pode ter varios pes.
Este lodoeiro ten varios pes.
As ramas son rectas e moi flexibles.
A copa é moi ancha e ten moitas ramificacións.
A madeira:
A madeira e elástica e moi duradeira e ten utilidades para utensilios agrícolas, sobre todo forquitas. Tamén fustas, látigos, remos e outros.
No Ribeiro utilizábase para facer os arcos das cubas.
Flores:
Fotografía de Lledoner.
Flores solitarias, amarelas, polígamas, axilares, largamente pedunculadas, aparecendo na primaveira, entre abril e maio.
As flores están situadas nun longo pedúnculo e son solitarias. Na fotografía vese perfectamente.
Interés:
Úsase tamén como árbore ornamental e na fixación de terrapléns ou ladeiras, xa que as súas raíces son longas e moi abondosas.
A leña é un bon combustible e da un carbón de primeira calidade.
Tamén se utiliza moito en xardinería xa que da boa sombra e tamén se utiliza como alineación das árbores.
Etimoloxía do lodoeiro:
Celtis e o nome que recibía en Grecia o seu froito.
Austral quere decir do sur, seguramente xa que se atopa no sur de Europa.
Aplicaciones máxicas: Dende tempos remotos, en moitos lugares, hai a costume de plantar unha árbore cando nace un neno. En moitos lugares a árbore escollida é o lodoeiro (almez).
Curiosidades:
![]()
Fotografía de Rafael Tormo.
Os froitos que se ven chámanse maroubas ou lodóns.
Ten propiedades medicinais como astrinxente, lenitivo, antidiarréico e estomacal. Os froitos son comestibles e pódense fabricar marmeladas con eles. A madeira e elástica e moi duradeira e ten utilidades para utensilios agrícolas, sobre todo forquitas. Tamén fustas, látigos, remos e outros. As semillas producen aceite e as raíces poseen unha sustancia que se usa como colorante amarelo para teñir seda.
Ten unha edade media de 200 anos, pero pode vivir ata 600.
Cría exclusiva dunha bolboreta:
Fotografía de Paco Serrano.
Efectivamente nesta árbore cría exclusivamente a bolboreta do virgondoiro que ten de nome científico Lybythea celtis.
É unha bolboreta rara non abonda moito e vese polos meses de xuño e xullo, nunca por riba dos 800 metros.
A larva come precisamente as follas do Celtis australis.
Unha curiosidade máis.
Lodoeiro no río Lonia en Ourense.
En Ourense, a "Serra do Concello-2003", levantou varios a carón da Ponte Vella e do río Miño. Realmente en Ourense somos especialistas en cortar árbores. Esto vólvese a ver en tempos posteriores; por exemplo do 2022 fan talas de árbores de forma incrible, por exemplo no río Barbaña o gran río machacado de Ourense cidade fixeron unha tala este ano incrible; o concello desconoce o que é un bosque de ribeira, ou árbores propios de río e corta indiscriminadamente, dañe o mismo que caian bidueiros, freixos ou sabugueiros, está vez tocoulle os sabugueiros...Deixan os ailantos por exemplo que son invasores e non pintan nada...
Si limpiaran o río da porquería que ten xa farían moito, pero non...
Esta caixa rexistradora leva meses no río Barbaña a altura da plaza de abastos, e seguirá, por certo as orillas do río están impresentables, cheas de todo, botos cartóns, caixas de todo tipo, plásticos, incrible...
Lodoeiro a carón do río Miño, xunto o Muíño de A Veiga, e tamén preto das Termas de Outariz. Un paseo que hai que facer en Ourense.
Fonte: Guía das árbores de Galicia. Henrique Niño Ricoi. Carlos Silvar. As fotografía son a maioría do autor da www, ou sexa do que escribe e fai a web.
![]()