Nome científico:

Fotografía de J. Pellet.

Bufo bufo. ( Linnaeus, 1758)

Clasificación:

Reino : Animalia

Filo: Chordata

Clase: Anfibios

Orden: Anura

Familia: bufonidae

Xénero:  Bufo

Especie: bufo

Volver a características

Nome galego:

Sapo común, Sapo Cunqueiro, Sapo das Veigas. Sapo dos leiros.

Volver a características

Nome castelán:

Sapo común.

Volver a características

Dimensións:

Entre 112 mm. os machos e 180 mm. as femias. Eso é o normal, pero pode chegar a ter 20 cms (200 mm). A femia é máis grande co macho, xeralmente é o doble.

Volver a características

Identificación:

Pode presentar esta coloración, pero é máis común a de abaixo.

Ollos cobrizos ou bermellos con pupila horizontal.

Animal de patas máis ben pequenas, pel verrugosa, grandes glándulas auriculares, pupilas horizontais,  pouco áxiles para correr e brincar e, aínda menos nadar.

O dorso é amarelo sucio ou pardo oscuro, a parte inferior gris con manchas oscuras. Observar as glándulas parótidas, ben grandes.

Observar que a pel é moi verrugosa.

Ten dous tuberculos subarticulares dobles na palma.

O seu son: un "oac" suave e nada notorio.

Pódese confundir có Bufo calamita ou sapo corriqueiro pero este é moito máis pequeno, ten o iris amarelo e unha liña amarela no dorso.

Este é o Bufo calamita, observar o dito.

Este é o ollo do Bufo bufo.

 

Volver a características

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Alimentación:

Todo tipo de insectos. Gústanlle moito as formigas, pero non desprecia miñocas, caracois, lesmas,etc. Tamén come, si se poñen a tiro, os ácaros, opalións, etc.

Os sapos moi grandes poden chegar a capturar crías de ratos. Hai varias citas sobre este tema.

 

Volver a características

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Inimigos

Frente os depredadores, que ten moitos, como as cobras, moitas aves e varios mamíferos como a londra, o que fai e estirar moito as patas, levantar o corpo e agacha la cabeza mostrando as glándulas parótidas.

Outra forma de actuar é incharse o máximo, aumentando de forma considerable o seu volumen e desta forma tratar de non ser tragado, por exemplo polas cobras, que lles gustan moito os sapos...

Na fotografía de Juan Jesús Alarcón vese un sapo Bufo e unha cóbrega de río tratando de engullilo, o sapo está inflado o máximo e dudo moito que a cóbrega conseguira o seu obxectivo. A fotografía aparece nun traballo publicado pola revista Quercus no mes de novembro do 2004.

Habitats:

Prefere os prados e as hortas para vivir, aínda que moitas veces pode atoparse nas fragas. Atópase dende o nivel do mar ata alturas de 2.600 metros.

Pasa o día metido entre as pedras e penedos inda que cando é o tempo de reprodución, perde o medo, e vese tamén de día.

Activo entre marzo e octubro.

Hiberna a pouca profundidade entre as follas.

 

 

Volver a características

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Reproducción:

A reproducción comenza en marzo, pero cando máis se manifesta é no fin da primavera, que é cando se xuntan os machos as beiras dos regos,  emitindo os típicos sons "afrautados".

Nese momento aparéanse o macho e a femia. Os ovos van aparecendo en cordóns xelatinosos que semellan un rosario,  e as larvas, son negras. Rematan o proceso no verán. O desenrolo do embrión dura 2-3 semáns e os recén nacidos miden entre 3-6 mm, e dende logo teñen moitos depredadores, é o ciclo da vida.

Cágado de Bufo Bufo, entre outros. Fotografía de C.A. Vaucher.

O proceso dura logo entre 65 a 108 días ata chegar a alcanzar 32 mm. Abandonan a auga xa cando miden entre 8 a 15 mm. Alcanzan a madurez os tres anos.

Mostra fidelidade hacia os lugares de reprodución e chega a recorrer, si fai falta, 3 kms. Influe moito a temperatura e o aire. As pelexas son frecuentes.

Os machos pequenos son rápidamente desplazados por outros máis grandes.

Volver a características

Interés:

Moito como tódolos anfibios. Para os labradores é unha bendición xa que limpa os terrenos de moitas pragas.

Volver a características

Protección:

No está protexida que eu sepa.

Volver a características

Distribución en Galicia

Dende logo é moi común en toda Galicia, nalgúns  lugares máis, por suposto. Dende logo é moi abondoso en Ourense na zona de Trives e Manzaneda, tamén na zona de Verín, no val do Tamega e na zona de Calvos de Randín e Randín no val do Salas.

Lémbrome da súa abundancia en Randín nas Lamas.

Volver a características

Curiosidades

Sapo de hábitos estrictamente nocturnos que pasa os invernos inactivo, soterrado.

Volver a características

Mortandad:

Sempre morreron moitas nas estradas, atropelados polos coches, pero últimamente están a morrer moitísimos, sobre de todo os embrións por radiacións ultravioletas, sobre todo no sistema central.

Este dato está recollido no libro "Anfibios españoles" de  Alfredo Salvador y Mario García París.

Volver a características

Sonidos dos bufos:

Fotografía de C.A. Vaucher.

Pulsar esta www e ir o apartado de Galería. Na realidade é a páxina do Bufo bufo na wikipedia. Interesante neste caso.

Volver a características

O sapo mátase por feo.

 

Félix Rodriguez de la Fuente, que para a miña xeneración foi simplemente Félix, tiña uns cadernos de campo sensacionais, con dibuxos moi ilustrativos. Sirva como unha pequena consideración da miña parte o reproducir un anaco do Caderno que trata sobre os Anfibios, e que encabeza precisamente co sapo Bufo bufo:

"He tratado de explicarme muchas veces el concepto de la belleza aplicado al mundo animal. He pretendido, incluso, demostrarme que lo bello es un ente cósmico y superior, que traduce siempre la perfección funcional y que los seres humanos, cuando podemos eludir el condicionamiento de las modas, estamos perfectamente capacitados para apreciar el impacto de lo bello. Decíamos que la belleza del leopardo o de la gacela, del halcón o del chorlito, reflejaban de alguna manera las altas cualidades biológicas de los mejores dotados, de los carnívoros, de los herbívoros, de los depredadores alados o de sus presas. Pero esta hipótesis muy bien puede ser falsa. Para el naturalista objetivo meter el bisturí entre el antropocéntrico y lo natural es una ocupación tan obligada como difícil. Y digo esto pensando, precisamente, en el polo opuesto de los bello; en el antípoda del leopardo o del halcón. Me refiero al poco agraciado escuerzo o sapo común. Si la naturaleza se hubiera empeñado en "fabricar" una criatura repulsiva, difícilmente hubiera podido hacerlo mejor que inventando el sapo barrigudo, de marcha torpe, de ojos saltones sanguinolentos, de piel verrugosa y repugnante; el infeliz noctámbulo devorador de insectos ha gozado siempre de la peor reputación entre las sencillas gentes del campo. Y como ingrata e injusta recompensa de su aparente fealdad, el sapo ha sido uno de los animales más vapuleados y perseguidos. Donde quiera que aparece un sapo, si no le ampara la opinión de una persona culta, será apedreado, empalado, lanzado con tanta ira como temor a la más profunda de las grietas o al más tenebroso de los pozos. Y aquí nos tropezamos con el insólito y absurdo final de este breve comentario: el leopardo y el halcón desaparecen por bellos; porque el hombre apetece su piel o su presencia. Al pobre sapo se le aniquila por feo."

Volver a características