Nome científico

Rana iberica. ( Boulenger, 1879)

Reino:              Animalia

Clase:              Anfibios

Orden: Anuros (anfibios sin cola)

Familia:           Ranidae

Género:           Rana

Especie:          Rana iberica

Ir a características

Nome galego

Ra patilonga, Zampexa, Ra dos regos. Ra dos vals. Ran roxa.

Ir a características

Nome castelán:

Rana patilarga, rana Ibérica

Ir a características

Dimensións:

Entre 30 e 60 mm. Trátase dunha ra máis pequena que a normal, e distínguese perfectamente polo antifaz que ten xunto do ollo, o tímpano máis pequeno que a ra verde e o tono que é tirando a folla seca. Fuciño puntiagudo e ollos tirando a amarelo.

Tono de folla seca case sempre. As veces máis oscura.

Outra fotografía similar. Foro de K59. Moitas gracias.

Poden vivir entre 5 a 6 anos.

 

Ir a características

 

 

 

 

 

Identificación:

Ollos grandes e saíntes. Ten antifaz. O diseño dorsal é bastante variable, con manchas claras e máis escuras, difusas, de función críptica.

 As partes inferiores son brancas sucias, pois están manchadas de cincento. Os  tímpanos son pequenos e pouco definidos.

O antifaz, o tímpano moi pequeno, o tono de folla seca e unha uve invertida no lombo son caracteres de identificación bastante claros.

Chámase ra patilonga xa que as súas patas son moi longas como se pode apreciar na fotografía:

Si a ra ten 7 cms., as patas son moi longas, esta é a característica principal.

Aparte si levamos unha das patas ata o fuciño da ra, a pata sobrepasa este fuciño, ou sexa realmente é moi longa.

Esta ra pódese confundir coa ra temporaria (non coa ra verdexada, que non ten antifaz e ademais é máis verde).

Ra temporaria.

Ra temporaria.É mais grande. O seu habitat é distinto. O tímpano é mais grande. As palmeaduras son máis pequenas, non chegan o final do dedo.

Ver o dibuxo de abaixo.

Ra Ibérica	Ra temporaria.

 

Ir a características

 

 

 

 

Alimentación:

Todo tipo de insectos. É moi áxil e caza con saltos todo tipo de insectos e arañas. Pode estar activa todo o día pero parece preferi-lo serán entre lusco e fusco.

Ir a características

Habitats:

Preto dos ríos, charcas, prados, etc. De marzo a novembro.

Prefire a auga máis ben rápida, pero cursos fluviais de auga limpa. É moi áxil tanto no salto como nadando.

Pode vivir en correntes casi torrencial, onde non paran as outras ras.

Gústanlle os relanzos rodeados de moita vexetación: herba, silvas, ameneiros, etc, onde se pode camuflar moi ben.

Por eso se chama a ra dos regos, xa que lle gusta moito vivir neles, en regos de alta montaña e pequenos regatos con moita vexetación.

En Chandrexa de Queixa, no río Navea teño visto está ra, sobre todo nos regatiños que van o río.

No río Lor en pequenos regatos que van a este río teño visto esta ra.

Tamén se ten atopado en lagos de alta montaña.

 

 

Ir a características

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Cando se asusta:

Posición típica.

A ra está tomando o sol, xeralmente na orilla do río ou da charca correspondente. Cando se asusta, ¡¡¡chap!! , lánzase a agua e desaparece.

O cabo dun ratiño aparece na superficie, momento no que Trago Silva sacou a fotografía anterior. Aparece para mirar o que pasa, para ver como están as cousas.

Fotografía de K59. Gracias.

 

Ir a características

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Reproducción:

A reproducción empeza en marzo. Os acoplamentos teñen lugar pola noite, nos remansos dos ríos e en pequenas represas das acequias de regadío, onde logo van a depositar os ovos. 

Cando freza pon entre 192 a 445 ovos, número moi baixo entre as ras, estos ovos van parar o fondo de regatos, regueiros e regos en paquetes. As larvas, que teñen o ventre negro con lunares brancos transparentando o paquete intestinal, rematarán a metamorfose entre xuño e setembro, despois de aproximadamente tres meses.

O proceso é similar o das outras ras. (Ver rana verdexada), refírome a súa metamorfosis ou paso de cágado a ra adulta.

 

Cágado de Ra	Cágado de salamantiga.

Os cágados, que é como se chaman as larvas dos anfibios antes de convertirse en adultos,  non son fáciles de distinguir. O que realmente esté interesado en distinguilos recomendo o libro de Moisés Asensi "Guía de anfibios e réptiles de Galicia" publicado por Baia Edicións no 2006, entre outros. (Na fotografía é un cágado de ra temporaria a esquerda e un de salamántiga a dereita). Como norma xeral os cágados (o principio)  que dan lugar os limpafontes e saramagantas teñen patas e os que dan lugar os sapos e ras non.

 

O proceso de paso de cágado a ra adulta é moi similar dentro das ras en xeral. Ver o proceso por exemplo para a ra verdexada, que é o mismo que para esta.

Moi pouco gregaria, non forma grupos nin siquera cando está en celo.

Curioso: durante o celo o macho presenta unha callosidade gris ou negruzca no primeiro dedo. O amplexo, sin ningunha duda. O amplexo permítelle o macho agarrarse a femia para deste modo fecundar os ovos, que pon a femia, moito millor e de forma doada.

 

Ir a características

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Interés:

Moito,  como tódolos anfibios. Esta ra é dende logo especial e unha boa medidora do estado natural dos regatos en Galicia.

As minicentrais, como o que escribe, non lle gustan nada. Pensa ( eu creo que as ras pensan) que esnafran os ríos galegos, que creen ( eu creo que teñen creencias) que eran os mellores do mundo, os ríos por suposto.

 

 

Ir a características

 

 

 

 

 

Protección:

No está protexida que eu sepa. Sin embargo, observar o mapa de distribución é unha ra que leva desaparecido de casi toda a península, cando en tempos remotos demostrouse que si existía.

Efectivamente figura na UICN como non catalogada. E na categoría España: vulnerable VU A2ce.

Debera estar protexida no resto de España, xa que prácticamente non existe.

En Galicia é abondosa. Inda que falta no sur de Pontevedra e suroeste de Ourense.

Ollo coa seca de 2012, según Moisés Asensi, coordinador do Atlas de Anfibios e Reptiles de Galicia.

 

 

Ir a características

 

 

 

 

 

Distribución en Galicia

Dende logo é moi común en toda Galicia, quizais salvo na terra Cha, onde é menos abondosa. O resto abunda moito. Nas partes altas esta ra tende a ser sustituida pola ra temporaria.

Non se ve esta ra no sur de Pontevedra e no suroeste de Ourense.

É unha especie autóctona da zona noroeste da península. Como xa queda dito polo mapa.

Esta en peligro en abril de 2012 pola seca. Os regatos van sin auga. Ten que chover.

 

 

Ir a características

 

 

 

 

Petición:

Esta ra pide os grandes nucleos de población de Galicia, como Celanova, Ribadavia, Carballiño, Verín, Ourense  e outros máis pequenos como Montederramo, Baños de Molgas, Xunqueira de Ambia e outros, que depuren as augas, últimamente non poden vivir como antes, xa que as augas baixan sucias e cada día peor.

¡¡¡ Queda dito !!!

 

 

Ir a características

 

 

 

 

O seu canto:

O canto desta ra e totalmente distinto o da ra verdexada xa que é un "oak...oak...oak..." rápido. Canta de noite e únicamente cando se aparea. Non é moi cantarina.

Distinto o treee...treee...crrao..." da  everdexada .

 

 

Ir a características