É importante coñecer o mentastro ou mentrastes tamén chamada menta do Burro e científicamente Menta rotundifolia (Menta suaveolens Ehrh.
Trátase, nin máis nin menos, dunha herba moi boa para que pasen os picores das ortigas. Pero teñen moitas máis aplicacións.
A natureza é moi sabia e sempre presenta a carón dunha herba que pode causar problemas, a herba que os soluciona. Efectivamente frotando con esta herba a zona irritada polas ortigas o picor pasa.
Sabia natureza...
Fotografía do mentastro feita na misma cepa da ponte Vella de Ourense.
En galego ten moitos nomes como se corresponde a unha pranta moi coñecida: mentrastes, mentastro, matapulgas, mentoes, mentón, mentrastre, mentrastes, mentrasto, mentraste, mentrastro, puexo e ventastre.
Casi nada...
Menta rotundifolia
Dibuxo do mentastro ou mentrastes. Este dibuxo está feito por Núñez.
Esta é o mentastro, realmente unha planta moi curiosa. A lámina é sensacional, descoñezo o autor.
Mentastro
É da familia das Labiadas.
As follas son redondas e moi peludas, dentadas nas beiras, grosas e con pecíolo, cun verde oscuro, casi blancas polo invés, e cun olor moi agradable, inda que non cheira moito. Son tamén rizadas. Esto faino doado de recoñecer...
Ortiga.
O picor das ortigas pode paliarse dalgún xeito utilizando a herba mentastro ou mentrastes en galego, tamén chamada menta de burro ou astamenda.
Normalmente non están moi lonxe o mentastro das ortigas, sobre todo de xullo a setembro.
Trátase dunha planta que ten moitos máis pelos que a menta normal.É ademáis moi olorosa.
As flores son de cor blanco ou rosado como se pode ver na fotografía da esquerda.
As flores están agrupadas en espigas terminais, duns 5 cms. de longo. As veces teñen a corola de cor lila, pero normalmente é blanca. Chega os 90 cms. as veces, os talos son tamén peludos.
É orixinaria de Europa.
En Portugal chámase hortela de leite e mentastro.
Aparece sempre moi ramificada como se pode ver en algunhas das fotografías, moito máis que a menta común.
É unha herba ruín que ataca as leiras, tamén é moi abondosa nas beiras dos camiños e lugares habitados.
Ten moitísimos usos medicinais, dende infusións, utilizada como aceite, etc.
Paulino, un colega do Instituto das Lagoas en Ourense, dime que o seu sogro, metía esta herba en alcohol e que logo servíalle, dunha forma extraordinaria, para curar as feridas de todo tipo. Tomo nota.
En castelán tamén se chama hierba buena bastarda, matapulgas, hierba de sapos, mastrancho, etc.
Son grandes as súas propiedades medicinais como estimulante, como estomacal e tamén como tónico.Os seus componentes activos conteñen aceite esencial, mentol, carvona e timol.
Conta Txumari Alfaro no seu libro "Plantas y remedios naturales del Camino de Santiago" que esta planta foi moi usada nas pousadas dos peregrinos para escorrentar as pulgas nas camas dos mismos; pero tamén no tratamento das lombrigas así como na recuperación estimulante do organismo.
Notas sacadas do libro Flora de Galicia, de Xosé Ramón García, e outros datos de Internet. Tamén datos suministrados polos colegas do IES As Lagoas Milagros e Paulino o que lles dou as grazas.
Tamén se utiliza o libro "Plantas y remedios naturales de los Caminos de Santiago" de Txumari Alfaro.
Tamén foi consultada a "Guia de campo de las flores de Europa" de Oleg Polunin.
Saír.
Saír.